Χοληστερίνη

Η χοληστερίνη αποτελεί μια μορφή λίπους και βασικό δομικό συστατικό των κυττάρων. Διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία καθώς συμμετέχει στη σύνθεση ορμονών, στην παραγωγή βιταμίνης D, στην πέψη και αφομοίωση των λιπών.

Τα μόρια που προκύπτουν από την ένωση της χοληστερίνης με πρωτεΐνες, ονομάζονται λιποπρωτεΐνες και κατηγοριοποιούνται στην "κακή" LDL χοληστερίνη και στην "καλή" HDL χοληστερίνη. Η LDL χοληστερίνη είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά μορίων χοληστερίνης από το ήπαρ στους ιστούς και στα όργανα, ενώ αντίθετα η HDL χοληστερίνη μεταφέρει μόρια χοληστερίνης από τους ιστούς πίσω στο συκώτι.

Η αύξηση των επιπέδων χοληστερίνης στο αίμα ονομάζεται υπερχοληστερολαιμία ή υπερλιπιδαιμία και αυξάνει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και συγκεκριμένα τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης, δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας, στεφανιαίας νόσου, στηθάγχης, καρδιακής προσβολής, περιφερικής αρτηριακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Αίτια

Τα αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης μπορεί να οφείλονται στον τρόπο ζωής, στα γονίδια (οικογενής υπερχοληστερολαιμία) ή να προκαλούνται δευτεροπαθώς από καταστάσεις υγείας όπως η νεφρική νόσος. Παράγοντες που ευθύνονται για την αύξηση της χοληστερίνης είναι η κακή διατροφή, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, το κάπνισμα, ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές καθώς και παθολογικές καταστάσεις όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η χρόνια νεφρική νόσος, ο HIV, ο υποθυρεοειδισμός και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Διατροφή και τρόπος ζωής

Η αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας είναι πολυεπίπεδη. Το πρώτο και κύριο βήμα είναι η αλλαγή της διατροφής και γενικότερα του τρόπου ζωής, όπως η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, η απόκτηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, η διακοπή του καπνίσματος καθώς και η υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής, με έμφαση στη μείωση των κορεσμένων και στην αύξηση των μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων.

To άλφα λινολενικό οξύ (Alpha-linolenic acid (ALA)), οι β-γλυκάνες του κριθαριού και της βρώμης, η χιτοζάνη, η γλυκομαννάνη, η κυτταρίνη Hydroxypropyl methylcellulose (HPMC), το κόμμι guar, η μαγιά κόκκινου ρυζιού (Red Yeast Rice), το λινολεϊκό οξύ, οι φυτικές στερόλες και στανόλες, η πηκτίνη συμβάλλουν στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα. Τα παραπάνω αποτελούν επίσημους ισχυρισμούς υγείας από την Eυρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA).

Οι φυτικές ίνες από ψύλλιο (psyllium husk) μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα όπου μπορεί να συνιστάται αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης διαιτητικών ινών, όπως σε ασθενείς με υπερχοληστερολαιμία (υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα), σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), και την Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (HMPC).