Ginseng: Τι είναι και ποιες οι θαυματουργές του ιδιότητες;

Το τζίνσενγκ χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για αιώνες. Υπάρχουν 11 τύποι αλλά οι πιο δημοφιλείς είναι το ασιατικό (Panax ginseng), το αμερικανικό (Panax quinquefolius) και το σιβηριανό (ελευθερόκοκκος).

Tι είναι το ginseng;

Το ginseng είναι από τα πιο γνωστά βότανα παγκοσμίως. Υπάρχει σε εκχύλισμα, σκόνη, δισκία και κάψουλες. Βελτιώνει τη διανοητική και σωματική απόδοση, την κατάθλιψη, το άγχος, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, το διαβήτη αλλά και τη στυτική δυσλειτουργία. Πιστεύεται ότι το αμερικανικό ginseng λειτουργεί ως χαλαρωτικό ενώ η ασιατική ποικιλία έχει αναζωογονητικό αποτέλεσμα [1].

Συνήθως, χρησιμοποιείται η ρίζα του βοτάνου. Η ρίζα μπορεί να καταναλωθεί με πολλούς τρόπους π.χ. μπορείτε να φτιάξετε ρόφημα (τσάι). Για να το κάνετε αυτό, προσθέστε ζεστό νερό στο φρεσκοκομμένο ginseng και αφήστε το να βυθιστεί για λίγα λεπτά. Επίσης, μπορεί να προστεθεί σε διάφορες συνταγές όπως σούπες και πατάτες. Συνολικά, προτείνονται ημερήσιες δόσεις 1-2 γραμμαρίων ακατέργαστης ρίζας ή 200-400 mg εκχυλίσματος. Είναι καλύτερα να ξεκινήσετε με χαμηλότερες δόσεις και να αυξήσετε την ποσότητα με την πάροδο του χρόνου. Αναζητήστε ένα τυπικό εκχύλισμα και καταναλώστε το πριν από τα γεύματα για να αυξήσετε την απορρόφησή του και να πάρετε τα πλήρη οφέλη.

 Η ποιότητα της ρίζας εξαρτάται από την ωρίμανση του φυτού καθώς απαιτείται χρόνος για να σχηματιστούν τα δραστικά συστατικά του, οι τζινσενοσίδες και οι ελευθεροσίδες. Αυτό το κοντό και βραδέως αναπτυσσόμενο με σαρκώδεις ρίζες ταξινομείται με τρεις τρόπους, ανάλογα με τον τρόπο επεξεργασίας της ρίζας: φρέσκο, λευκό ή κόκκινο. Το λευκό και το κόκκινο δεν είναι προϊόντα διαφορετικών φυτών αλλά προέρχονται από το ίδιο φυτό. 

Οι τρεις τύποι:

• Το φρέσκο ginseng -ονομάζεται επίσης και πράσινο – είναι το ακατέργαστο προϊόν, αυτό που δεν έχει αποξηρανθεί.
• Το λευκό ξηραίνεται αμέσως μετά τη συγκομιδή και στη συνέχεια προσφέρεται σε μορφή σκόνης.
• Το κόκκινο αναπτύχθηκε αρχικά με μοναδικό σκοπό τη βελτίωση της διατήρησης του ginseng για μακροχρόνια αποθήκευση. Για να γίνει κόκκινη η ρίζα πρέπει να περάσει μια επιπλέον επεξεργασία. Μετά τη συγκομιδή, οι αρχικές λευκές ρίζες εκτίθενται σε ροή ζεστού αέρα στους 120-130 °C. Ως αποτέλεσμα, οι ρίζες γίνονται κοκκινωπές και η επιφάνειά τους σταθερή και υαλώδης. 

Ποιες είναι οι ιδιότητές του για την υγεία;

Παρακάτω αναφέρονται 6 σημαντικές ιδιότητες που η επιστημονική έρευνα έχει βρει πως έχει το βότανο.

1. Mπορεί να μειώσει τη φλεγμονή

Το ginseng έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ορισμένες μελέτες δοκιμαστικών σωλήνων έδειξαν ότι τo εκχύλισμα από ginseng μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και να αυξήσει την προστασία των κυττάρων από την οξείδωση [2].

Μια μελέτη διερεύνησε 71 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι οποίες λάμβαναν, καθημερινά, για 12 εβδομάδες 3 γρ. κόκκινου τζίνσενγκ ή εικονικό φάρμακο. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το κόκκινο τζίνσενγκ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οξειδωτικού στρες αυξάνοντας τις αντιοξειδωτικές ενζυμικές δραστηριότητες [3].

2. Μπορεί να ωφελεί στη λειτουργία του εγκεφάλου

Το ginseng θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση των λειτουργιών του εγκεφάλου, στη μνήμη και τη διάθεση. Μια μελέτη παρακολούθησε 30 υγιή άτομα που κατανάλωναν 200 mg Panax ginseng καθημερινά για τέσσερις εβδομάδες. Στο τέλος της μελέτης, υπήρξε βελτίωση στην ψυχική υγεία και τη διάθεση. Ωστόσο, αυτά τα οφέλη σταμάτησαν να είναι σημαντικά μετά από 8 εβδομάδες, υποδηλώνοντας ότι οι επιπτώσεις του ginseng ενδέχεται να μειωθούν με την παρατεταμένη χρήση [4].

Μια μελέτη εξέτασε πώς οι εφάπαξ δόσεις είτε 200 είτε 400 mg Panax ginseng επηρέασαν την ψυχική απόδοση, την ψυχική κόπωση και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε 30 υγιείς ενήλικες. Η δόση των 200 mg, σε αντίθεση με τη δόση των 400 mg, είχε καλύτερα αποτελέσματα στη βελτίωση της ψυχικής απόδοσης και της κόπωσης [5].

3. Γονιμότητα και στυτική δυσλειτουργία

Το ginseng μπορεί να αυξήσει τη γονιμότητα στις γυναίκες και να αντιμετωπίσει την στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες. Βελτιώνει τη σεξουαλική διέγερση και μειώνει την κολπική ξηρότητα στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Μπορεί να είναι μια χρήσιμη εναλλακτική λύση για τη στυτική δυσλειτουργία, ίσως γιατί προστατεύει από το οξειδωτικό στρες τα αιμοφόρα αγγεία. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι το ginseng μπορεί να προωθήσει την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου, το οποίο βελτιώνει τη μυϊκή χαλάρωση και την κυκλοφορία του αίματος.

Μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνδρες που έλαβαν κόκκινο ginseng είχαν βελτίωση κατά 60% στα συμπτώματα της στυτικής δυσλειτουργίας, σε σύγκριση με βελτίωση κατά 30% με ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πάθησης. Άλλη μελέτη, σε 86 άνδρες με στυτική δυσλειτουργία, έδειξε σημαντικές βελτιώσεις μετά τη λήψη 1.000 mg εκχυλίσματος ginseng για 8 εβδομάδες [6].

4. Μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα

Μελέτες που διερεύνησαν τις επιπτώσεις του ginseng στο ανοσοποιητικό σύστημα επικεντρώθηκαν σε ασθενείς με σοβαρές παθήσεις. Μια μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που λάμβαναν ginseng είχαν έως 35% περισσότερες πιθανότητες ζήσουν χωρίς ασθένειες για πέντε χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση και έως 38% υψηλότερο ποσοστό επιβίωσης σε σύγκριση άτομα που δεν λάμβαναν το βότανο [7]. Φαίνεται επίσης ότι το εκχύλισμα ginseng μπορεί να ενισχύσει την επίδραση των εμβολιασμών κατά της γρίπης. 

Παρόλο που οι μελέτες δείχνουν βελτιώσεις στους δείκτες του ανοσοποιητικού συστήματος, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να καταδειχθεί η αποτελεσματικότητα του βοτάνου κατά των λοιμώξεων.

5. Μπορεί να καταπολεμήσει την κούραση

Το ginseng καταπολεμάει την αίσθηση κόπωσης. Θεωρείται ένας φυσικός τρόπος τόνωσης της σωματικής και διανοητικής ευεξίας. Μια έρευνα τεσσάρων εβδομάδων μελέτησε τα αποτελέσματα της χορήγησης 1 ή 2 γραμμαρίων Panax ginseng ή εικονικού φαρμάκου σε 90 άτομα με χρόνια κόπωση. Όσα άτομα έλαβαν Panax ginseng εμφάνισαν λιγότερη σωματική και πνευματική κόπωση, σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο [8].

Μια ανασκόπηση που περιέλαβε 155 μελέτες έδειξε ότι τα συμπληρώματα ginseng μπορούν όχι μόνο να βοηθήσουν στη μείωση της κόπωσης αλλά και να ενισχύσουν τη σωματική δραστηριότητα [9].

6. Μπορεί να μειώσει το σάκχαρο στο αίμα

Έχει φανεί σε κλινικές δοκιμές ότι το ginseng μπορεί να ρυθμίσει το μεταβολισμό της γλυκόζης. Το αμερικανικό και το ασιατικό τζίνσενγκ βελτιώνουν τη λειτουργία των παγκρεατικών κυττάρων, ενισχύοντας την παραγωγή ινσουλίνης και την πρόσληψη σακχάρου από το αίμα στους ιστούς. Μια μελέτη έδειξε ότι 2,7 γραμμάρια κόκκινου ginseng ήταν αποτελεσματικά στη μείωση του σακχάρου του αίματος και στην αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης μετά από ένα γεύμα, σε σύγκριση με το εικονικό σκεύασμα [10].

Ωστόσο, λόγω της ασυνεπούς τυποποίησης της μεθοδολογίας και των περιορισμένων δεδομένων από κλινικές δοκιμές, δεν είναι δυνατό να εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα για το αν το βότανο βοηθάει τους διαβητικούς.

Panax ginseng και παρενέργειες

Μελέτες αποκαλύπτουν πως είναι ασφαλές και δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες. Ωστόσο, το 40% των κλινικών δοκιμών δεν έχει αναφέρει λεπτομερώς τις τυχόν παρενέργειες που μπορεί να υπάρχουν.

Η πιο συχνή παρενέργεια είναι η δυσκολία στην επέλευση του ύπνου. Λιγότερο συχνές παρενέργειες είναι οι διαταραχές της εμμήνου ρύσεως, ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός, ο πονοκέφαλος και η διάρροια. Η πιθανότητα παρενεργειών αυξάνεται όταν λαμβάνεται για χρονικό διάστημα άνω των έξι μηνών.

Τα άτομα που λαμβάνουν αγωγή για το διαβήτη θα πρέπει να παρακολουθούν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα τους όταν χρησιμοποιούν ginseng. Επιπλέον, το βότανο μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα των αντιπηκτικών φαρμάκων.

Λόγω της έλλειψης μελετών ασφαλείας, το ginseng δεν συνιστάται σε παιδιά και σε γυναίκες που είναι έγκυες ή θηλάζουν.

Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η παρατεταμένη χρήση του θα μπορούσε να μειώσει την αποτελεσματικότητά του. Για να μεγιστοποιήσετε τα οφέλη, ίσως είναι καλύτερα να λαμβάνετε ginseng σε κύκλους των 2-3 εβδομάδων με διάλειμμα μιας ή δύο εβδομάδων.

Στο Vita4you.gr θα βρείτε μεγάλη ποικιλία συμπληρωμάτων με Panax ginseng!

Παραπομπές

1. Chemical Diversity of Panax ginseng, Panax quinquifolium, and Panax notoginseng.
2. Antioxidative effects of Korean red ginseng in postmenopausal women: a double-blind randomized controlled trial.
3. Effects of Panax ginseng on quality of life.
4. Single doses of Panax ginseng (G115) reduce blood glucose levels and improve cognitive performance during sustained mental activity.
5. Effects of tissue-cultured mountain ginseng (Panax ginseng CA Meyer) extract on male patients with erectile dysfunction.
6. Antifatigue effects of Panax ginseng C.A. Meyer: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial.
7. Efficacy of Ginseng Supplements on Fatigue and Physical Performance: a Meta-analysis.
8. Postprandial glucose-lowering effects of fermented red ginseng in subjects with impaired fasting glucose or type 2 diabetes: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial.