Βρογχίτιδα: συμπτώματα, φυσική αντιμετώπιση & τι πρέπει να προσέχεις!

Η βρογχίτιδα είναι μία από τις πιο κοινές παθήσεις τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες. Οξεία ή χρόνια, μπορεί να ταλαιπωρήσει και να εξασθενήσει αρκετά τον οργανισμό.

Εάν και τα φάρμακα τόσο σε ήπιες όσο και σε σοβαρές περιπτώσεις αποτελούν συνήθως την πρώτη γραμμή θεραπείας, αξίζει να αναφερθούμε σε φυσικές μεθόδους και συμπληρώματα διατροφής, τα οποία ενισχύουν το ανοσοποιητικό και βοηθούν στην ταχύτερη ανάρρωση.

Τι είναι η βρογχίτιδα;

Η βρογχίτιδα αποτελεί ουσιαστικά μία λοίμωξη των βρόγχων (των βασικών αεραγωγών των πνευμόνων) που οδηγεί σε ερεθισμό και φλεγμονή αυτών.

Κατηγοριοποιείται σε δύο βασικές κατηγορίες: την οξεία και τη χρόνια βρογχίτιδα.

• Οξεία βρογχίτιδα: οφείλεται σε κάποιο ιό ή βακτήριο και συχνά συνοδεύεται από συμπτώματα κοινού κρυολογήματος. Εμφανίζει διάρκεια από 1 έως και 3 εβδομάδες.
• Χρόνια βρογχίτιδα: αποτελεί μια κατάσταση που συνήθως εντοπίζεται σε άτομα που πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ο παραγωγικός βήχας που διαρκεί από 3 μήνες έως και 2 χρόνια. Κύριο αίτιο της χρόνιας βρογχίτιδας αποτελεί το κάπνισμα, γι’ αυτό και προτείνεται η άμεση διακοπή του.

Κύρια αίτια βρογχίτιδας είναι:

1. οι βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις 
2. το κάπνισμα
3. η περιβαλλοντική μόλυνση 
4. η έκθεση σε σκόνη και ρύπους 
5. η έκθεση σε διάφορους ερεθιστικούς παράγοντες από το περιβάλλον εργασίας (χημική βρογχίτιδα).

Συμπτώματα βρογχίτιδας

Ανάλογα με τον τύπο της βρογχίτιδας τα συμπτώματα μπορεί να διαφοροποιούνται τόσο ως προς τη βαρύτητα, όσο και ως προς τη διάρκεια. 

Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα της βρογχίτιδας είναι:

• Βήχα, ξηρό ή παραγωγικό
• Αίσθημα καύσου στο στήθος
• Συριγμό
• Δύσπνοια
• Χαμηλό πυρετό
• Πόνο σε μύες και αρθρώσεις, ρίγη
• Αυξημένο αίσθημα κόπωσης

Τι θεραπεύει τη βρογχίτιδα;

1. Αντιβηχικά σιρόπια & αγωγή

Στην πρώτη γραμμή θεραπείας βρίσκονται τα αντιβηχικά σιρόπια και πιθανή αγωγή που θα ορίσει ο θεράπων ιατρός, όπως οι γνωστές εισπνοές.

Σημειώνουμε πως αντιβίωση για βρογχίτιδα χορηγείται σε περιπτώσεις που η λοίμωξη οφείλεται σε βακτήριο και όχι σε ιό (ιογενής βρογχίτιδα).

Υπάρχουν ωστόσο πολλά συμπληρώματα διατροφής που συμβάλλουν όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και στην καλύτερη αντιμετώπιση της βρογχίτιδας, μειώνοντας τόσο την ένταση όσο και τη διάρκεια των συμπτωμάτων.

2. N-acetylcysteine (NAC)

Η Ν-ακετυλοκυστεΐνη αποτελεί μια μορφή του αμινοξέος κυστεΐνη, το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στα τρόφιμα, ενώ μπορεί να συντεθεί και στον οργανισμό. 

Σύμφωνα με μετα-αναλύσεις μελετών, το NAC έχει αντιοξειδωτική και αποχρεμπτική δράση, ενώ βοηθάει στην πρόληψη αλλά και στη μείωση της έξαρσης των συμπτωμάτων της βρογχίτιδας και της χρόνιας αναπνευστικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).

Ιδιαίτερο όφελος παρατηρήθηκε στα άτομα που καπνίζουν, καθώς η κατανάλωση NAC συμβάλλει στην πρόληψη βακτηριακών λοιμώξεων των πνευμόνων, ενώ βοηθάει στην απόχρεμψη και στη μείωση της βαρύτητας του βήχα. Συνήθης δόση είναι τα 600 mg/ ημέρα, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να φτάσει τα 1200mg/ ημέρα μετά από οδηγία γιατρού.

3. Αιθέρια έλαια

Τα αιθέρια έλαια και ιδιαίτερα της ρίγανης, του ευκάλυπτου, του θυμαριού, του γλυκάνισου και του κισσού, χάρη στη σύνθεσή τους σε μονο- και διτερπένια βοηθούν στην αντιμετώπιση και μείωση των συμπτωμάτων, τόσο της οξείας όσο και της χρόνιας βρογχίτιδας. 

Παρουσιάζουν αντιμικροβιακές, βρογχολυτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες, συμβάλλοντας στη μείωση του ασθματικού βήχα και στην γρήγορη ανάρρωση του ανώτερου αναπνευστικού από τη λοίμωξη. 

Συγκεκριμένα, βοηθούν:

• στη ρευστοποίηση των εκκρίσεων, 
• στη ρινική αποσυμφόρηση (απαλλαγή από το μπούκωμα) 
• καθώς και στη μείωση του επίμονου βήχα 

Βελτιώνουν έτσι την ποιότητα ζωής των ασθενών και συμβάλλουν στην ταχύτερη θεραπεία.

Προσοχή: χρησιμοποιούνται κυρίως για εισπνοές, αφού διαλυθούν σε βραστό νερό. Πολύ σπάνια μπορούν να καταναλωθούν, εφόσον η συσκευασία τους αναγράφει ότι είναι βρώσιμα και μόνο αν διαλυθούν σε μεγάλη ποσότητα ζεστού νερού (π.χ. 1 σταγόνα βρώσιμο αιθέριο έλαιο ρίγανης σε 1 λίτρο βραστό νερό). 

4. Βότανα για βρογχίτιδα

Βότανα που μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη αντιμετώπιση της βρογχίτιδας είναι:

• Εχινάκεια
• Ανδρογραφίδα
• Αστράγαλος
• Lobelia
• Μέντα

• Εχινάκεια (Echinacea purpurea)

Η εχινάκεια αποτελεί ένα βότανο το οποίο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προλαμβάνει την εμφάνιση κρυολογήματος, ένα κοινό αίτιο της βρογχίτιδας. 

Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση κυρίως της οξείας βρογχίτιδας και της πρόληψης μολύνσεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 

Επιπλέον της πρόληψης, η εχινάκεια συμβάλλει ακόμη και στη μείωση της διάρκειας του κρυολογήματος και των ιώσεων, καθώς ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. 

Πιο συγκεκριμένα, αποτελεί ένα φυσικό ανοσοδιεγερτικό, καθώς αυξάνει τη δράση των λευκών αιμοσφαιρίων, των μακροφάγων του παράγοντα νέκρωσης (TNF- alpha), ενισχύοντας έτσι την άμυνα του οργανισμού για την εξάλειψη των παθογόνων μικροβίων. 

Ωστόσο, η εχινάκεια, λόγω των ανοσοτροπικών της δεν θα πρέπει να χορηγείται για διάστημα άνω των 15-20 ημερών χωρίς διακοπή και θα πρέπει να αποφεύγεται από:

1. εγκυμονούσες
2. θηλάζουσες
3. άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα.

• Ανδρογραφίδα (Andrographis paniculata)

Βότανο το οποίο είναι πλούσιο σε τερπένια και φλαβονοειδή. Σύμφωνα με μελέτες: 

1. ενισχύει το ανοσοποιητικό, 
2. έχει αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση,
3. βοηθάει στη μείωση της διάρκειας των συμπτωμάτων βρογχίτιδας 
4. συμβάλλει στην πρόληψη εμφάνισης βρογχίτιδας σε περίπτωση κρυολογήματος 

Ακόμη, μπορεί να συνδυαστεί και με άλλα ανοσοενισχυτικά βότανα, όπως είναι το eleuthero (Eleutherococcus senticosus).

Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της οξείας βρογχίτιδας, καθώς και για την πρόληψη μολύνσεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 

Προσοχή: δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που παίρνουν αντιπηκτικά.

• Αστράγαλος (Astragalus)

Ο αστράγαλος αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά ανοσοενισχυτικά βότανα. Η δράση του οφείλεται στη σύνθεσή του σε:

1. φλαβονοειδή
2. φυτοστερόλες 
3. κουερσετίνη

Συγκεκριμένα, βοηθάει στη ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού σε περιπτώσεις κρυολογήματος, σε ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και στη αντιμετώπιση της βρογχίτιδας.

• Lobelia (Lobelia inflata)

Έχει αποχρεμπτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες, ενώ οι ειδικοί το υπολογίζουν ως ένα σπουδαίο γιατροσόφι για τη βρογχίτιδα. Συμβάλλει στη μείωση:

1. της ρινικής αποσυμφόρησης 
2. του βήχα, κυρίως του παραγωγικού.

• Μέντα

Χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του κρυολογήματος. Χάρη στη μενθόλη που περιέχει έχει αποσυμφορητικές ιδιότητες και βοηθάει στη απόχρεμψη και αποβολή της βλέννας από τους πνεύμονες. 

Συνδυάζεται με ευκάλυπτο, κισσό και λάδι ρίγανης, τα οποία προσδίδουν αντιμικροβιακή δράση και βλεννολυτικές ιδιότητες.

5. Συμπληρώματα διατροφής

Λοιπές ουσίες και βότανα που βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού και στην πρόληψη εμφάνισης κρυολογήματος είναι:

• οι Βιταμίνες C, D, A, B12
• ο ψευδάργυρος
• το σελήνιο
• το σκόρδο (Allium sativum)
• τα προβιοτικά

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Επιπλέον της λήψης συμπληρωμάτων, η αλλαγή του τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει στην γρηγορότερη ανάρρωση από τη βρογχίτιδα. Συμβουλές που θα σας βοηθήσουν είναι:

• Διακοπή του καπνίσματος
• Σε περιπτώσεις έκθεσης σε χώρους με ρύπανση και σκόνη, φορέστε μάσκες προσώπου
• Χρησιμοποιήστε υγραντήρα χώρου, για ανακούφιση από τον ξηρό βήχα, καθώς και για τη ρευστοποίηση της βλέννας.
• Λαμβάνετε άφθονα υγρά

Κολλάει η βρογχίτιδα;

Η μετάδοση της βρογχίτιδας εξαρτάται από τον παράγοντα που την προκαλεί. Με απλά λόγια, εάν οφείλεται σε κάποιο ιό ή βακτήριο, τότε εύκολα μέσω των σταγονιδίων, μπορεί ένας ασθενής να τη μεταδώσει σε κάποιον υγιή.

Αντίθετα, εάν οφείλεται σε κάποια χρόνια κατάσταση όπως:

• η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), 
• το άσθμα 
• το κάπνισμα, 

τότε δεν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης.

Τι πρέπει να προσέχεις;

Επισκεφθείτε άμεσα έναν ιατρό, εάν η βρογχίτιδα ή το σύμπτωμα του βήχα:

• σας δυσκολεύει να κοιμηθείτε
• συνοδεύεται από υψηλό πυρετό που δεν υποχωρεί (άνω του 38°C)
• συνοδεύεται από έντονη δύσπνοια
• εκκρίνει βλέννα μαζί με αίμα.

Βρογχίτιδα σε παιδιά

Φυσικά, η ιογενής βρογχίτιδα μπορεί πολλές φορές να εκδηλωθεί και στα παιδιά. Τα συμπτώματα ομοιάζουν με αυτά τον ενηλίκων, ενώ εάν ο βήχας επιμένει για πάνω από 4 εβδομάδες, τότε συστήνεται περαιτέρω διερεύνηση από παιδοπνευμονολόγο.

Βρογχίτιδα Vs Πνευμονία: ποια η διαφορά;

Η βρογχίτιδα διαφέρει με την πνευμονία, τόσο ως προς την θέση της λοίμωξης, όσο και ως προς τα αίτια και τα συμπτώματα.

Ειδικότερα, η πνευμονία αποτελεί μια φλεγμονή των πνευμόνων, η οποία συνοδεύεται από:

• πόνο στην πλάτη ή/και το στήθος
• δύσπνοια ή γρήγορη αναπνοή
• έντονη κόπωση & μυαλγίες
• σύγχυση
• υψηλό πυρετό
• ναυτία, τάση προς έμετο

Η πνευμονία μπορεί να προκληθεί από ιούς ή βακτήρια και συνηθέστερα αποτελεί μια αρκετά πιο σοβαρή κατάσταση από τη βρογχίτιδα. 

Τι είναι η ασθματική βρογχίτιδα;

Αξίζει να σημειωθεί και να γίνει γνωστή η ασθματική βρογχίτιδα, που είναι το αποτέλεσμα ταυτόχρονης ύπαρξης άσθματος και βρογχίτιδας, κάτι που δυσχεραίνει επιπλέον τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Συνοψίζοντας, η σωστή πρόληψη και η έγκαιρη ενημέρωση αποτελούν το κλειδί για την υγεία του αναπνευστικού συστήματος.

Στο vita4you.gr μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία σε σιρόπια και συμπληρώματα διατροφής για βρογχίτιδα.