Ημικρανία: Συμπτώματα, αίτια και αντιμετώπιση!

head

Τι είναι ημικρανία;

Οι ημικρανίες αποτελούν μια μορφή χρόνιας κεφαλαλγίας η οποία συνοδεύεται από μία σειρά έντονων νευρολογικών συμπτωμάτων.

Εάν και αποτελεί μία συχνή κατάσταση, δεν έχει εξακριβωθεί ο μηχανισμός και ο λόγος που συμβαίνουν. Μπορεί να αποτελέσει μια οξεία ή και χρόνια πάθηση με εξατομικευμένα ή απρόσμενα συμπτώματα ως προς τον τρόπο εκδήλωσής της. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει τρόπος να ανακουφιστούμε από τα συμπτώματα καθώς επίσης και να μειώσουμε τη συχνότητα εμφάνισής τους.

Οι ημικρανίες μπορεί να διαρκέσουν από 4 έως και 72 ώρες και εμφανίζονται τόσο σε παιδιά όσο και ενήλικες, με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες. Είναι σε μεγάλο βαθμό μια κληρονομική κατάσταση και πιστεύεται ότι οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, τρόφιμα, κληρονομικά αίτια καθώς και σε μη καθορισμένες αιτίες. [1]

Ποιος μηχανισμός προκαλεί την ημικρανία;

Ο μηχανισμός που προκαλεί την ημικρανία δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί. Ωστόσο, ένας περιορισμός της αιματικής ροής στα αγγεία του εγκεφάλου, η οποία ακολουθείται από μεγάλη διόγκωση των αγγείων, ιδιαίτερα στο μπροστινό μέρος του εγκεφάλου και αυξημένη αιματική ροή, έχει ως αποτέλεσμα τα νεύρα που τα περιβάλλουν να εκλύουν χημικά σήματα που πυροδοτούν πόνο και φλεγμονή. Το αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση έντονων πονοκεφάλων.

Πόσο συχνή είναι η ημικρανία;

Μετά την κεφαλαλγία τάσης, η ημικρανία αποτελεί τη συχνότερη αιτία πονοκεφάλου. Συγκεκριμένα, αφορά περίπου το 12-15 % του γενικού πληθυσμού. Βάση ερευνών, η ηλικιακή ομάδα που είναι πιο επιρρεπής σε ημικρανίες είναι από 35 έως 40 ετών, με τις γυναίκες να έχουν διπλάσια έως και τριπλάσια πιθανότητα σε σχέση με τους άντρες. Για αυτή τη συχνότητα και τη διαφοροποίηση ανάμεσα στα δύο φύλλα, πιθανολογείται ότι ευθύνονται οι γυναικείες ορμόνες

Οι ημικρανίες, παρότι κάνουν την εμφάνισή τους στην εφηβεία και κορυφώνονται κατά την 4η δεκαετία της ζωής και συνήθως εξασθενούν σταδιακά και αισθητά μετά τα 50 έτη.

Συμπτώματα και στάδια ημικρανίας

Παρότι οι κρίσεις ημικρανίας διαφέρουν στους πάσχοντες, συνήθως ένα τυπικό επεισόδιο ημικρανίας εξελίσσεται στα παρακάτω 4 στάδια: [1] [2]

  • Προειδοποιητικό στάδιο
  • Αύρα
  • Κεφαλαλγία
  • Στάδιο αποδρομής

Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως ένα άτομο που υποφέρει από ημικρανίες ενδέχεται να παρουσιάσει κρίσεις κατά τη διάρκεια της ζωής του με αύρα, χωρίς αύρα ή ακόμα και κρίσεις χωρίς το στάδιο της κεφαλαλγίας.

Προειδοποιητικό στάδιο

Το πρόδρομο ή προειδοποιητικό στάδιο, προηγείται της κεφαλαλγίας έως και 48 ώρες. Εδώ εμφανίζονται μεταβολές :

  • στη διάθεση  
  • στα επίπεδα ενέργειας 
  • στη συμπεριφορά (ευερεθιστότητα)
  • και την όρεξη (αυξημένη)

Αύρα

Η αύρα αναφέρεται στην παρουσία εστιακών νευρολογικών συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου ημικρανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου το 1/3 των πασχόντων εμφανίζει κρίσεις ημικρανίας με αύρα. Συνήθως προηγείται του πονοκεφάλου και διαρκεί από 5 λεπτά έως και 1 ώρα. Δύναται να εκδηλωθεί με τα εξής συμπτώματα:

  • Oπτικές διαταραχές (λάμψεις φωτός ή τυφλά σημεία) 
  • Μούδιασμα (αρχίζει από το ένα χέρι και επεκτείνεται προς το ήμισυ του προσώπου)
  • Διαταραχές του λόγου
  • Ίλιγγος
  • Ημιπληγία (σπάνια)

Σε σπάνιες περιπτώσεις ημιπληγίας όπου εμφανίζεται αδυναμία στο ήμισυ του σώματος, τα κινητικά συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν ημέρες έως και εβδομάδες.

Κεφαλαλγία

Εμφανίζεται συνήθως ένας παλλόμενος πόνος στο ήμισυ του κεφαλιού (στο μέτωπο και τον κρόταφο), που συχνά συνοδεύεται από αδιαθεσία, έμετο ή εξαιρετική ευαισθησία στο έντονο φως, στις οσμές και στους δυνατούς ήχους, που μπορεί να διαρκέσει από 4 έως 72 ώρες

Στάδιο αποδρομής

Παρότι ο πονοκέφαλος και τα υπόλοιπα συμπτώματα της αύρας υποχωρούν μετά από ένα σημείο, ο ασθενής κατά το στάδιο της αποδρομής εμφανίζει έντονη εξάντληση, ζάλη, αδυναμία στη συγκέντρωση και συναισθηματικές μεταβολές.

Αίτια ημικρανίας

Παρότι οι κρίσεις ημικρανίες είναι συχνά απρόσμενες, μελέτες έχουν δείξει ότι πυροδοτούνται από ορισμένους παράγοντες. Οι συνηθέστεροι είναι οι ακόλουθοι: [2]

  • Ορμονικές αλλαγές στις γυναίκες. Οι διακυμάνσεις των οιστρογόνων, πριν ή κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως, της εγκυμοσύνης και της εμμηνόπαυσης, φαίνεται να αποτελούν αιτία κεφαλαλγίας για πολλές γυναίκες.
  • Ροφήματα. Αυτά περιλαμβάνουν το αλκοόλ, ειδικά το κρασί και την υπερβολική ποσότητα καφεΐνης.
  • Στρες. Το άγχος στην εργασία ή στο σπίτι αλλά και γενικότερα καταστάσεις που «πιέζουν» συναισθηματικά ενδέχεται να προκαλέσουν κρίσεις ημικρανίας.
  • Αισθητηριακά ερεθίσματα. Τα έντονα φώτα ή τα φώτα που αναβοσβήνουν, οι δυνατοί ήχοι και οι έντονες μυρωδιές όπως το διαλυτικό μπογιάς ή το παθητικό κάπνισμα μπορούν να προκαλέσουν ημικρανίες.
  • Μεταβολές του ύπνου. Η έλλειψη ύπνου ή ο πολύς ύπνος μπορεί να πυροδοτήσει ημικρανίες σε μερικούς ανθρώπους.
  • Αλλαγές καιρού. Μια αλλαγή του καιρού ή η βαρομετρική πίεση μπορεί να προκαλέσει ημικρανία.
  • Τρόφιμα και πρόσθετα τροφίμων. Τα παλαιωμένα τυριά και αλμυρά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα που περιλαμβάνουν το γλυκαντικό ασπαρτάμη και το συντηρητικό γλουταμινικό μονονάτριο (MSG), που βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα.

Τύποι ημικρανίας

Ημικρανία Χωρίς Αύρα

Η ημικρανία χωρίς αύρα αποκαλείται συχνά «κοινή ημικρανία» ή «επεισοδιακή ημικρανία». Είναι ο πιο κοινός τύπος με και στα συμπτώματα συγκαταλέγονται παλλόμενος πονοκέφαλος μέτριας έως σοβαρής έντασης στη μία πλευρά του κεφαλιού, επιδείνωση από τη συνήθη σωματική δραστηριότητα, ναυτία και ευαισθησία στο φως (φωτοφοβία) και στον ήχο (φωνοφοβία). [3]

Ημικρανία με Αύρα

Ο όρος αύρα αναφέρεται σε διάφορα συμπτώματα που ξεκινούν περίπου 30 λεπτά πριν από την έναρξη του πονοκεφάλου και διαρκούν για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Η αύρα ενδέχεται να περιλαμβάνει απώλεια της ικανότητας ομιλίας, αισθητηριακές διαταραχές (π.χ. μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα) και κινητικά προβλήματα (π.χ. αδυναμία στα άκρα) σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. [4]

Χρόνια Ημικρανία

Όταν οι ημικρανίες εμφανίζονται 15 ή περισσότερες ημέρες το μήνα σε περίοδο τριών μηνών ή περισσότερο, η κατάσταση ονομάζεται χρόνια ή μετασχηματισμένη ημικρανία.

Με την πάροδο του χρόνου τα άτομα με επεισοδιακή ημικρανία μπορεί να εμφανίσουν όλο και περισσότερους πονοκεφάλους για διάφορους λόγους, όπως αλλαγές στις ορμόνες, αυξημένο άγχος, ασθένεια ή αύξηση στη χρήση παυσίπονων φαρμάκων. Οι περισσότεροι πονοκέφαλοι μειώνουν το όριο για νέους πονοκεφάλους και η κατάσταση μπορεί να γίνει χρόνια με μικρότερη ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή. [5]

Κοιλιακή ημικρανία

Η κοιλιακή ημικρανία είναι μια μορφή ημικρανίας που παρατηρείται κυρίως σε παιδιά (συνήθως σε ηλικία 5 έως 9 ετών), αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε ενήλικες.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, ναυτία και έμετο. Αυτός είναι ένας τύπος ημικρανίας που συνήθως δεν περιλαμβάνει πονοκέφαλο, αν και τα παιδιά που έχουν κοιλιακές ημικρανίες παρουσιάζουν έντονη κεφαλαλγία και ημικρανίες στην προχωρημένη εφηβεία και στην ενήλικη ζωή τους. [6]

Σιωπηλή Ημικρανία

Με απλά λόγια, μια «σιωπηλή» ημικρανία είναι μια ημικρανία με πολλά κλασικά συμπτώματα ημικρανίας, μείον τον χαρακτηριστικό πονοκέφαλο. 

Τα πιο κοινά συμπτώματα της «σιωπηλής» ημικρανίας είναι προβλήματα όρασης και αλλοιώσεις στην αντίληψη των χρωμάτων. Οι «σιωπηλές» ημικρανίες είναι πιο συχνές σε άτομα άνω των 50 ετών και μερικές φορές λανθασμένα διαγιγνώσκονται ως αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. [7]

Συμπληρώματα διατροφής και ημικρανία

5-hydroxytryptophan (5-HTP)

Το 5-HTP παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και αποτελεί πρόδρομο μόριο της σεροτονίνης, έναν από τους πιο σημαντικούς νευροδιαβιβαστές. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι ημικρανίες οφείλονται σε μη σωστή δράση της σεροτονίνης, καθώς η ορμόνη έχει την ιδιότητα να αλλάζει τη διαπερατότητα των αγγείων. Συμπληρωματική χορήγηση 5-HTP σε δόσεις μεταξύ 50-100mg, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της έντασης των συμπτωμάτων της ημικρανίας, καθώς βοηθά στη μείωση της διαμέτρου των αγγείων, μειώνοντας έτσι σημαντικά τον πόνο. Προσοχή χρειάζεται για τα άτομα που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά. [10]

Μαγνήσιο (Magnesium)

Το μαγνήσιο αποτελεί ένα μέταλλο το οποίο συμμετέχει σε πολλές βιοχημικές διαδικασίες. Σύμφωνα με μελέτες τα άτομα που έχουν ημικρανίες παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα μαγνήσιου. Φαίνεται πως το μαγνήσιο μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης ημικρανιών ενώ βοηθάει ιδιαίτερα τις γυναίκες που εμφανίζουν ημικρανία λόγω προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου. Συστήνεται λήψη 600mg ημερησίως για 3 με 4 μήνες. Προσοχή χρειάζονται τα άτομα που λαμβάνουν διουρητικά ή μυοχαλαρωτικά φάρμακα. [8]

Butterbur (Petasites hybridus – πετασίτης)

Το Butterbur φαίνεται να βοηθά στη μείωση της συχνότητα εμφάνισης ημικρανιών καθώς και της διάρκειάς τους. Η δράση του οφείλεται σε δύο ουσίες που περιέχει την petasin και την isopetasin οι οποίες έχουν σπασμολυτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Η χρήση του μειώνει το πρήξιμο των αγγείων στον εγκέφαλο, αποσυμφορεί από την πίεση και έτσι ανακουφίζει από τα συμπτώματα. Υπάρχουν ενδείξεις ακόμη και για πρόληψη της εμφάνισης ημικρανιών. Συστήνεται λήψη 50-70 mg για έως και 4 μήνες. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα άτομα που είναι είναι αλλεργικά στο butterburm, οι έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.

Feverfew (Tanacetum parthenium)

Αποτελεί ένα βότανο το οποίο πιστεύεται ότι ασκεί σπασμολυτική δράση. Η παραπάνω ιδιότητά του οφείλεται σε μια ουσία που περιέχει (parthenolide) η οποία χαλαρώνει του μύες, βοηθά στη μείωση της σύστασης των αγγείων, προλαμβάνοντας έτσι την εμφάνιση φλεγμονής. Μειώνει σημαντικά (>50%) τη συχνότητα εμφάνισης ημικρανιών ενώ ελαχιστοποιεί και τα συμπτώματα της.

 Η λήψη feverfew αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας, συνεπώς άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, δεν θα πρέπει να λαμβάνουν αυτό το σκεύασμα. [9]

Αιθέρια έλαια

Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, αιθέρια έλαια όπως είναι το Peppermint και το αιθέριο έλαιο Lavender, παρουσιάζουν ηρεμιστικές και χαλαρωτικές ιδιότητες, βοηθώντας στη μείωση των συμπτωμάτων. Τα αιθέρια έλαια, καθώς αυξάνουν παροδικά την αιματική ροή του δέρματος, μπορούν να ανακουφίσουν από τους σπασμούς και από την ένταση των συμπτωμάτων της ημικρανίας, προσφέροντας ηρεμία και χαλάρωση. Επάλειψη του αιθέριου ελαίου στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού (μέτωπο) ή ακόμη και εισπνοή του ελαίου μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. [11]

Πότε να επισκεφτείτε το γιατρό

Οι ημικρανίες δύσκολα διαγιγνώσκονται και ακόμα πιο δύσκολα εξαλείφονται πλήρως. Εάν έχετε τακτικά συμπτώματα ημικρανίας, κρατήστε αρχείο με τις κρίσεις σας και πώς τις αντιμετωπίσατε. Στη συνέχεια, κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας για να συζητήσετε τους πονοκεφάλους σας.

Ακόμα κι αν έχετε ιστορικό πονοκεφάλων, επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν το πρότυπο αλλάξει ή αισθανθείτε τους πονοκεφάλους διαφορετικούς.

Επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας ή πηγαίνετε σε «δωμάτιο έκτακτης ανάγκης» εάν έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα σημεία και συμπτώματα, τα οποία θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ένα πιο σοβαρό ιατρικό πρόβλημα: [1]

  • Ένας απότομος, δυνατός πονοκέφαλος
  • Πονοκέφαλος με πυρετό, δυσκαμψία του αυχένα, σύγχυση, επιληπτικές κρίσεις, διπλή όραση, μούδιασμα ή αδυναμία σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος, που μπορεί να είναι σημάδι εγκεφαλικού
  • Πονοκέφαλος μετά από τραυματισμό στο κεφάλι
  • Ένας χρόνιος πονοκέφαλος που επιδεινώνεται μετά από βήχα, προσπάθεια, καταπόνηση ή απότομη κίνηση
  • Νέος, συχνός πονοκέφαλος μετά την ηλικία των 50 ετών

Στο Vita4you.gr μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία σε συμπληρώματα διατροφής για ημικρανία.

Παναγιώτης Νεύρας

Φαρμακοποιός, απόφοιτος Φαρμακευτικής Σχολής ΑΠΘ, με εξειδίκευση στην Κλινική Φαρμακολογία, την Φαρμακογνωσία και τη Φαρμακευτική Βιοτεχνολογία, υπεύθυνος φαρμακείου Γκατζούλη και μέλος της συντακτικής ομάδας του vita4you.gr.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Αποποίηση ευθύνης

Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Προτεινόμενα Άρθα

Αφήστε Σχόλιο

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter μας και ενημερωθείτε πρώτοι για νέα και προσφορές.