Προβιοτικά και Πρεβιοτικά
Στον γαστρεντερικό σωλήνα αποικούν διάφοροι μικροοργανισμοί οι οποίοι διαμορφώνουν τηn εντερική χλωρίδα. Η εντερική χλωρίδα είναι μείζονος σημασίας για την πέψη, την απορρόφηση των θρεπτικών και την αποβολή των άχρηστων ουσιών. Το άγχος, η μη ισορροπημένη διατροφή και ο τρόπος ζωής του σύγχρονου ανθρώπου, επηρεάζει την εντερική χλωρίδα, καθυστερώντας ή και εμποδίζοντας την ανάπτυξη των «καλών» μικροβίων, ενώ συγχρόνως ευνοείται η δράση των βακτηρίων που είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο.
Περιγραφή των προβιοτικών μικροοργανισμών
Αρκετοί είναι οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί που είναι εγκατεστημένοι στον γαστρεντερικό σωλήνα του ανθρώπου. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει τα προβιοτικά ως ζωντανούς μικροοργανισμούς οι οποίοι όταν χορηγούνται σε κατάλληλες ποσότητες βελτιώνουν την υγεία του ξενιστή. Τα είδη των μικροοργανισμών που χρησιμοποιούνται σαν προβιοτικοί είναι:
Λακτοβάκιλλοι | Bifidobacteria | Άλλα γαλακτικά
Βακτήρια/μικροοργανισμοί |
Lactobacillus acidophilus
Lactobacillus casei Lactobacillus johnsonii Lactobacillus reuteri Lactobacillus rhamnosus Lactobacillus salvarius Lactobacillus plantarum Lactobacillus crispatus |
Bifidobacterium animalis
Bifidobacterium breve Bifidobacterium infantis Bifidobacterium longum Bifidobacterium adolescentis Bifidobacterium lactis Bifidobacterium bifidum |
Enterococcus faecium
Saccharomyces Boulardii
|
Περιγραφή των πρεβιοτικών ουσιών
Οι πρεβιοτικές ουσίες (prebiotics) είναι τα μη πεπτόμενα συστατικά ενός τροφίμου, τα οποία επιδρούν θετικά στην υγεία του ξενιστή, τροποποιούν την ισορροπία της εντερικής μικροχλωρίδας και διεγείρουν επιλεκτικά την ανάπτυξη ή/και την δραστηριότητα ενός ή περισσοτέρων μικροοργανισμών του εντέρου. Οι πρεβιοτικές ουσίες τροποποιούν τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου, έτσι ώστε να ευνοηθεί η ανάπτυξη των πιθανών προβιοτικών μικροοργανισμών και να αποτελέσουν την κύρια χλωρίδα. Επιπλέον αναστέλλουν την ανάπτυξη ανεπιθύμητων μικροοργανισμών.
Ολιγοσακχαρίτες, όπως εκείνοι που περιέχουν μαννόζη, επιδρούν ευνοϊκά στην ανάπτυξη των προβιοτικών μικροοργανισμών και περιορίζουν την επιφάνεια ακινητοποίησης, που στην αντίθετη περίπτωση θα είχε καταληφθεί από παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως η E. Coli.
Δισακχαρίτες: Λακτουλόζη, Λακτιτόλη
Ολιγοσακχαρίτες: Φρουκτοολιγοσακχαρίτες, Γαλακτοολιγοσακχαρίτες, Ολιγοσακχαρίτες της σόγιας
Πολυσακχαρίτες: Ινουλίνη
Ευεργετικές δράσεις των προβιοτικών και των πρεβιοτικών στην υγεία
Ο ρόλος της εντερικής μικροχλωρίδας στην υγεία και την αντοχή στις ασθένειες είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Κλινικές μελέτες με καλλιέργειες που έχουν εξεταστεί κατ’ επανάληψη, στηρίζουν την άποψη ότι οι προβιοτικοί μικροοργανισμοί έχουν θετική επίδραση στη χλωρίδα του εντέρου, καθώς και ότι προσφέρουν προστασία έναντι των γαστρεντερικών λοιμώξεων και των φλεγμονών του εντέρου.
Για την εμφάνιση του ευεργετικού αποτελέσματος απαιτείται συγκεκριμένος αριθμός κυττάρων του προβιοτικού μικροοργανισμού. Σύμφωνα με την βιβλιογραφία, για την καθημερινή κατανάλωση προβιοτικών μικροοργανισμών ο προτεινόμενος αριθμός είναι 108 έως 109 κύτταρα/mL. H χορήγηση των πρεβιοτικών και των προβιοτικών γίνεται μέσω της κατανάλωσης κάποιου τροφίμου/ροφήματος, κάψουλας/χαπιού ή και μέσω της εντερικής οδού.
Οι καλλιέργειες που περιέχουν προβιοτικούς μικροοργανισμούς επιδρούν τόσο στη μικροχλωρίδα όσο και στις μεταβολικές και ενζυμικές δραστηριότητες των παθογόνων μικροοργανισμών. Οι αλλαγές στη μικροχλωρίδα έχουν σχέση με τη μείωση της παραγωγής των προκαρκινικών ενζύμων καθώς και των καρκινογόνων ουσιών από τους μικροοργανισμούς του γαστρεντερικού σωλήνα. Επιπρόσθετα, οι προβιοτικοί μικροοργανισμοί με την ακινητοποίηση στο επιθήλιο του εντέρου, τα κυτταρικά τους συστατικά και την επίδραση στη μικροχλωρίδα του εντέρου, βελτιώνουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Μερικές από τις θετικές επιδράσεις των προβιοτικών μικροοργανισμών είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων της δυσανεξίας στη λακτόζη, ο περιορισμός της ενζυμικής δραστηριότητας των μη ωφέλιμων μικροοργανισμών του γαστρεντερικού σωλήνα και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα προϊόντα που περιέχουν συνδυασμό προβιοτικών και πρεβιοτικών ωφελούν περισσότερο τον οργανισμό και έχουν καλύτερα αποτελέσματα από τη μεμονωμένη χρήση τους γιατί βελτιώνουν την επιβίωση επιλεγμένων ζωντανών μικροοργανισμών στο πεπτικό σύστημα.
Θετικές επιδράσεις των προβιοτικών/πρεβιοτικών και οι μηχανισμοί τους
Πιθανή θετική επίδραση | Μηχανισμοί |
Αντιμετώπιση δυσανεξίας στη λακτόζη | • Δράση των ενζύμων λακτασών των μικροοργανισμών
• Απελευθέρωση των ενζύμων λακτασών των μικροοργανισμών στο έντερο |
Αντίσταση στους παθογόνους μικροοργανισμούς του εντέρου | • Ανταγωνισμός στην αποίκηση
• Δημιουργία αντίξοων συνθηκών για τους παθογόνους μικροοργανισμούς όπως είναι το χαμηλό pH και η παραγωγή αντιμικροβιακών ουσιών |
Αντικαρκινικές ιδιότητες | • Αντιμεταλλαξιογόνος δράση
•Περιορισμός της δράσης προκαρκινικών ενζύμων |
Ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος | • Ενδυνάμωση της άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού έναντι των λοιμώξεων |
Καρδιαγγειακά νοσήματα | • Μείωση της χοληστερόλης |
Περιορισμός της δράσης του Helicobacter pylori | • Παραγωγή αντιμικροβιακών ουσιών
|
Περιορισμός λοιμώξεων του ουροποιητικού και του γεννητικού συστήματος | • Ανταγωνισμός με τους παθογόνους μικροοργανισμούς
• Επικόλληση στα επιθηλιακά κύτταρα • Παραγωγή αντιμικροβιακών ουσιών |
Τα σημαντικότερα στελέχη προβιοτικών οξυγαλακτικών μικροοργανισμών και οι δράσεις τους
Γένος | Είδος | Ευεργετικές ιδιότητες |
Lactobacillus | acidophilus | Μείωση της διάρροιας που οφείλεται σε αντιβιοτικά |
Casei | Μείωση της διάρκειας της διάρροιας από τον rotavirus
Μείωση της υποτροπής του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως Επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα |
|
Crispatus
Fermentum johnsonii |
Συνδρομή στο στοματικό εμβολιασμό Μείωση του αποικισμού του Helicobacter pylori |
|
Paracasei
plantarum |
Ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου
Μείωση της LDL χοληστερόλης |
|
reuteri | Μείωση της διάρκειας της διάρροιας από rotavirus | |
rhamnosus | Μείωση της διάρκειας της διάρροιας από rotavitus
Ρύθμιση της ανοσίας Ανακούφιση της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου Θεραπεία και πρόληψη της αλλεργίας |
|
salivarius | Ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου | |
Bifidobacterium | Breve | Ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου |
longum
lactis |
Θεραπεία της αλλεργίας
Μείωση της rotavirus διάρροιας Μείωση των περιστατικών της διάρροιας των ταξιδιωτών |
|
Propionibacterium Bacillus | Freudenrechii subtilis | Λιγότερες υποτροπές φλεγμονώδους νόσου του εντέρου |
Enterococcus saccharomyces | Cereus
Faecium cerevisiae |
Λιγότερες υποτροπές φλεγμονώδους νόσου του εντέρου |
Δασκάλου Έφη
Διατροφολόγος
Ομάδα vita4you
Αποποίηση ευθύνης
Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.
Αφήστε Σχόλιο