Ο ρόλος των ωμέγα λιπαρών οξέων στην υγεία

   Τα τελευταία χρόνια έχει μελετηθεί εκτενώς ο ρόλος των ωμέγα λιπαρών οξέων στη σωματική και πνευματική υγεία του ανθρώπου. Τα ωμέγα 3 και ωμέγα 6 λιπαρά οξέα ανήκουν στην ευρύτερη οικογένεια των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων.

 Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ή αλλιώς ζωτικά λιπαρά αποτελούν συστατικά του εγκεφάλου, του νευρικού συστήματος, των ορμονών, των επινεφριδίων καθώς και του αναπαραγωγικού συστήματος. Είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ακεραιότητας των κυτταρικών μεμβρανών και συμβάλουν στην εξισορρόπιση της χοληστερίνης του αίματος. Ορισμένα ωμέγα λιπαρά οξέα φέρουν την ονομασία “απαραίτητα” (essentials) γιατί δεν μπορεί να τα συνθέσει ο οργανισμός με αποτέλεσμα να πρέπει να τα λαμβάνει από την τροφή ή από συμπληρώματα διατροφής. Τροφές με μεγάλη συγκέντρωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων είναι οι ξηροί καρποί (καρύδια, φουντούκια), ο λιναρόσπορος (flaxseed oil), το νυχτολούλουδο (evening primrose oil), το καρθαμέλαιο, το borage oil, το κανναβέλαιο, ο λυκίσκος και τα λιπαρά ψάρια.

 Ως απαραίτητα λιπαρά οξέα χαρακτηρίζονται το Alpha Linolenic Acid (ALA) από την ομάδα των ωμέγα-3 και το Linolenic Acid (LA) από την ομάδα των ωμέγα-6. Το EPA (Eicosapentanoic acid) και το DHA (Docosahexanoid Acid) αποτελούν δύο πολύ σημαντικά ωμέγα 3 λιπαρά οξέα τα οποία αποτελούν δομικά συστατικά των κυττάρων μας και είναι εξαιρετικά χρήσιμα για την ευρύτερη υγεία. Βασικές ιδιότητες των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων στην υγεία είναι:

1) Προστασία από στεφανιαία νόσο

• Μειώνουν την ολική χοληστερίνη και την LDL.
• Μειώνουν τις τιμές των τριγλυκεριδίων.
• Αναστέλλουν την παραγωγή του αιμοπεταλιακού παράγοντα που ευθύνεται για τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες.
• Μειώνουν τις τιμές του ινωδογόνου και της θρομβοξάνης, παράγοντες που συνδέονται με το σχηματισμό θρόμβων, τη στένωση των αιμοφόρων αγγείων καθώς και τη αύξηση της αρτηριακής πίεσης.

2) Προστασία από καρκίνο

  Μελέτες σε πειραματόζωα κατέδειξαν πως η λήψη ωμέγα-3 ενδέχεται να αναστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών όγκων.

3) Αντιφλεγμονώδης δράση

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αναστέλλουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στη θεραπεία των συμπτωμάτων

• Αρθρίτιδας
• Δερματίτιδας (έκζεμα, ατοπια)
• Ψωρίασης
• Κολίτιδας και νόσου του Crohn
• Eρυθηματώδους λύκου καθώς και άλλων φλεγμονωδών παθήσεων.

4) Εγκυμοσύνη

Επαρκής πρόσληψη ωμέγα λιπαρών οξέων στην εγκυμοσύνη προλαμβάνει το σχηματισμό θρόμβων του αίματος στον πλακούντα και βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου.

5) Βελτιώση νοητικών ικανοτήτων

Χορηγούνται με επιτυχία σε παιδιά για να μειώσουν το σύμπτωμα της ελλειμματικής προσοχής και σε ηλικιωμένους καθώς έχει βρεθεί ότι βελτιώνουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες στο σύνολο.

  Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα πρέπει να προστατεύονται από την οξείδωση. Συνήθως παράγονται και συσκευάζονται σε ατμόσφαιρα αζώτου και σε φιάλη με συγκεκριμένο χρώμα και πάχος για μεγαλύτερη προστασία από τη φωτοχημική αντίδραση. Ο έλεγχος ποιότητας είναι πολύ σημαντικός. Πρέπει να είναι απαλλαγμένα από τοξικές ουσίες όπως εντομοκτόνα και βαρέα μέταλλα (υδράργυρο, μόλυβδο, κάδμιο κ.α.). Βασιζόμενοι σε αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει αυστηρές προδιαγραφές για τη προστασία των καταναλωτών.