Βασιλικός πολτός: Η πολυβιταμίνη της φύσης!

Πελαγία Δαμιανού

08/11/2021

βασιλικός πολτός και μελισσοκομικά προϊόντα πάνω σε ξύλινο τραπέζι

Συμπληρώματα Τρόφιμα Υγεία

Βασιλικός πολτός! Η τροφή της βασίλισσας μέλισσας που την κάνει να ξεχωρίζει από όλη την κυψέλη, τόσο σε μέγεθος όσο και σε μακροζωία! Εκτός όμως από τις μέλισσες ωφελεί και τον άνθρωπο σε πολλές αξιοσημείωτες περιπτώσεις. Ο βασιλικός πολτός έγινε γνωστός το 1954, όταν ο πάπας Πίος ο 12ος τον κατανάλωσε λίγο πριν τον θάνατό του από γηρατειά και ξαφνικά ανέκαμψε! Έκτοτε, πολλοί έχουν δοκιμάσει την πολύτιμη αυτή ουσία και πληθώρα μαρτυριών επισημαίνουν τις θαυματουργές ιδιότητές του.

Όμως, υπάρχουν αναφορές και από την αρχαιότητα, με τους αρχαίους Αιγύπτιους να πιστεύουν ότι ο βασιλικός πολτός διατηρεί το σώμα του Φαραώ νέο και ωραίο ακόμα και μετά θάνατον, την Κλεοπάτρα να τον χρησιμοποιεί στα καλλυντικά της, ενώ τους αρχαίους Κινέζους να τον έχουν ως αφροδισιακό!

Πίνακας Περιεχομένων

Βασιλικός πολτός: τι είναι;

Όλοι έχουμε ακούσει για τον βασιλικό πολτό, όμως τι ακριβώς είναι; Πρόκειται για μια κρεμώδη υπόλευκη ουσία που παράγουν οι μέλισσες εργάτριες. Προορίζεται μόνο για τη βασίλισσα και τις προνύμφες που θα γίνουν βασίλισσες, οι οποίες τρέφονται αποκλειστικά με αυτόν. Έτσι, είναι πιο υγιείς, πιο γόνιμες και ζούνε 40-50 φορές παραπάνω!

Το χρώμα του είναι σημάδι της φρεσκότητάς του. O φρέσκος βασιλικός πολτός έχει χρώμα που κυμαίνεται ανάμεσα στο λευκό και το ανοιχτό κίτρινο. Όσο πιο φρέσκος είναι τόσο πιο ανοιχτό και λαμπερό είναι το χρώμα. Αντίθετα, το μαύρο χρώμα υποδηλώνει την έκθεσή του στο οξυγόνο για μεγάλο διάστημα, είτε κατά τη διάρκεια συλλογής του είτε κατά το φιλτράρισμα. Η υφή του είναι ζελατινώδης και παχύρευστη, όμως με το πέρασμα του χρόνου γίνεται συμπαγής. Η γεύση του είναι υπόξινη, κάτι που οφείλεται στο χαμηλό pH, ενώ το άρωμά του είναι ελαφρύ.

Θρεπτική αξία

Η σύστασή του, αν και μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την περιοχή και το κλίμα, κατά βάση διαμορφώνεται ως εξής (1):

Νερό: 60-70%
Υδατάνθρακες: 11-23%
Πρωτεΐνες: 9-18%
Λιπαρά: 3-8%
Βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία: 1,5-3%

Μάλιστα, περιέχει 17 διαφορετικά αμινοξέα, συμπεριλαμβανομένων 8 απαραίτητων που ο ανθρώπινος οργανισμός δεν παράγει από μόνος του, αλλά πρέπει να λάβει από τις τροφές. (2)

Οι μοναδικές ιδιότητές του οφείλονται στην πλούσια περιεκτικότητά του σε βιταμίνες, κυρίως του συμπλέγματος Β, ενώ εντοπίζονται και οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες C, E, Α, καθώς και η πολύτιμη βιταμίνη D.

Δεν λείπουν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία, με το ασβέστιο και το κάλιο να εκτινάσσονται και να ακολουθούν το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος και ο χαλκός.(1)

10 Σημαντικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού

1. Τόνωση και ενίσχυση ανοσοποιητικού

Ο βασιλικός πολτός δίνει ενέργεια, βελτιώνει τη διάθεση και ενισχύει το ανοσοποιητικό. Πολλοί τον χρησιμοποιούν για καλύτερη σωματική, αλλά και νοητική επίδοση. Είναι ιδανικός για όσους ταλαιπωρούνται από χρόνια εξάντληση, αρνητική διάθεση και ζαλάδες, ενώ έχει ευεργετικά αποτελέσματα στα άτομα με νευρική ανορεξία.

Ο βασιλικός πολτός προωθεί το σχηματισμό Τ-λεμφοκυττάρων, υπεύθυνων για την ανοσολογική απόκριση σε ιούς, αλλά και εξαιρετικής σημασίας σε καταστάσεις φλεγμονών (1). Η επίδραση που έχει στο ανοσοποιητικό φαίνεται να οφείλεται στη βασική του πρωτεΐνη Apalbumin1. (3)

2. Ενίσχυση του παιδικού οργανισμού

Ο βασιλικός πολτός είναι ιδανικός για παιδιά σε πολλές περιπτώσεις. Υπάρχουν μελέτες σε πρόωρα βρέφη, αλλά και σε παιδιά με ευαίσθητο οργανισμό από λοιμώξεις, αναιμία, πνευμονία κ.ά, όπου η λήψη του βελτίωσε την όρεξη, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το βάρος τους. Στα παιδιά με αναιμία αυξήθηκαν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, ενώ σε όλα παρατηρήθηκε ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού και αύξηση της αντοχής (1). Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά παιδικά σιρόπια, τόσο για αύξηση της όρεξης όσο και για ενίσχυση του ανοσοποιητικού περιέχουν τον βασιλικό πολτό ως βασικό τους συστατικό!

Ωστόσο, μιλήστε πρώτα με τον παιδίατρό σας, προκειμένου να πάρετε έγκριση, αλλά και για να καθορίσει τη δόση. Δεδομένου ότι τα μελισσοκομικά προϊόντα σε κάποιους προκαλούν αλλεργίες, συχνά οι ειδικοί τα αποφεύγουν στις μικρές, ευαίσθητες ηλικίες.

3. Ισχυρές Αντιμικροβιακές και Αντιμυκητιασικές Ιδιότητες

Ο βασιλικός πολτός, τόσο από του στόματος, όσο και με τοπική εφαρμογή, φαίνεται να συμβάλλει στο να επουλωθούν πιο γρήγορα πληγές και έλκη και να βελτιωθούν διάφορα δερματικά προβλήματα, όπως έκζεμα, κοκκινίλες, διαβητικό πόδι κ.ά. Γι’ αυτό και συχνά χρησιμοποιείται σαν συστατικό σε καλλυντικά και είδη περιποίησης.

Σε σχετική μελέτη του 2010, διαπιστώθηκε ότι επιτάχυνε σημαντικά τη μετανάστευση των ινοβλαστών μέσα σε 24 ώρες, ενισχύοντας έτσι την επούλωση του συνδετικού ιστού μέσω της αύξησης της παραγωγή κολλαγόνου. Φαίνεται επίσης να μεταβάλλει τα επίπεδα διαφόρων λιπιδίων που εμπλέκονται στη διαδικασία επούλωσης πληγών.(4)

Παρόλα αυτά, συστήνεται να συμβουλευτείτε ειδικό πριν τη χρήση του σε περίπτωση πρηξίματος, δερματίτιδας ή έντονου δερματικού ερεθισμού.

4. Βελτιώνει διάθεση και μνήμη

Με άλλα λόγια αποτελεί σημαντικό βοήθημα για την εγκεφαλική λειτουργία! Η λήψη του βοηθά να μειωθούν οι ορμόνες του στρες και να ενισχυθεί το κεντρικό νευρικό σύστημα. Μάλιστα, έρευνες δείχνουν βελτίωση της μνήμης και της διάθεσης στην εμμηνόπαυση. Όλα αυτά συνδέονται με τις ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού.(5)

5. Μείωση αρτηριακής πίεσης

Πολλοί συγγραφείς αναφέρουν πως ο βασιλικός πολτός έχει αντι-υπερτασικές ιδιότητες. Μελέτες έχουν δείξει πως συγκεκριμένα πεπτίδια του βασιλικού πολτού χαλαρώνουν τα λεία μυικά κύτταρα στις αρτηρίες και τις φλέβες, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αρτηριακή πίεση. (1,5)

6. Βοήθημα για τους ηλικιωμένους

Στους ηλικιωμένους φαίνεται να αποτελεί πολύτιμο βοήθημα, καθώς βελτιώνει τη γενική φυσική τους κατάσταση και μειώνει την αδυναμία (1), αυξάνει την όρεξη, αλλά και την ευφορία, κάτι που βοηθά τον γεροντικό οργανισμό.

7. Βελτιώνει συμπτώματα σε εμμηνόπαυση και ΠΜΣ

Ο βασιλικός πολτός φαίνεται να βοηθά στην καλύτερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων στην εμμηνόπαυση, όπως το άγχος, η κακή διάθεση και οι πόνοι στην πλάτη (5). Ειδικά ο συνδυασμός με νυχτολούλουδο, τζίνσενγκ και damiana, φαίνεται να μειώνει τις εναλλαγές της διάθεσης και την κούραση (2).

Επιπλέον, σε έρευνα σχετικά με την επίδρασή του στο ΠΜΣ (Προεμμηνορυσιακό Σύνδρομο), η λήψη του σε μορφή κάψουλας, για 2 εμμηνορυσιακούς κύκλους φάνηκε να μειώνει τα έντονα συμπτώματα για εκείνους τους μήνες. (6)

8. Ανδρική Γονιμότητα

Αν και τα περισσότερα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα αφορούν έρευνες σε αρσενικά ποντίκια, η επίδραση που έχει ο βασιλικός πολτός στη γονιμότητα και τη λίμπιντο φαίνεται να είναι εντυπωσιακή. Σημαντική βελτίωση παρατηρήθηκε στα επίπεδα τεστοστερόνης και στις παραμέτρους για το σπέρμα (ποσότητα, κινητικότητα, βιωσιμότητα, ακεραιότητα DNA). (7).

9. Αντιγήρανση

Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι ο βασιλικός πολτός αυξάνει το προσδόκιμο ζωής και ευνοεί τη μακροζωία σε ζώα μεγάλης ηλικίας. Επιπλέον, έχει προστατευτική δράση στο ανθρώπινο δέρμα ενάντια στη φωτογήρανση που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία Β, καθώς προάγει την παραγωγή κολλαγόνου. (8)

10. Ρύθμιση Σακχάρου

Ο βασιλικός πολτός μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση του σακχάρου αίματος. Σε σχετική έρευνα διάρκειας 6 μηνών σε υγιείς ενήλικες που λάμβαναν συμπλήρωμα με βασιλικό πολτό, παρατηρήθηκε ελάττωση κατά 20% του ζαχάρου νηστείας με καλύτερη ανοχή της γλυκόζης (9). Με τη λήψη του παρατηρείται βελτίωση των επιπέδων ζαχάρου, του λιπιδαιμικού προφίλ, αλλά και του οξειδωτικού στρες. (10)

Πόσο βασιλικό πολτό πρέπει να τρώμε;

Δεν έχει οριστεί ακόμη συνιστώμενη ημερήσια δόση, καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία, η κατάσταση της υγείας, εάν κάποιος είναι αθλητής ή όχι κ.ά.

Σε μορφή συμπληρώματος η περιεκτικότητα κυμαίνεται από 150-2000mg. Στη φυσική του μορφή, ανάλογα με το άτομο η δοσολογία κυμαίνεται από ¼ έως 2 κουταλάκια φρέσκου βασιλικού πολτού ημερησίως. Το ειδικό κουταλάκι συνήθως συνοδεύει το βαζάκι, ενώ θα βρείτε και οδηγίες μέσα στη συσκευασία. Συνήθως, η δοσολογία κυμαίνεται ως εξής:

Ενήλικες: 0,5-1 κουταλάκι βασιλικού πολτού την ημέρα.
Αθλητές: 1-2 κουταλάκια βασιλικού πολτού την ημέρα
Παιδιά*: Ξεκινήστε με ίχνη για να παρατηρήσετε τυχόν αλλεργικές αντιδράσεις. Στη συνέχεια και κατόπιν έγκρισης από παιδίατρο συνεχίστε με τη μισή δοσολογία συγκριτικά με τους ενήλικες, δηλαδή ¼ -½ κουταλάκι βασιλικού πολτού (ειδικό κουταλάκι).

Πώς καταναλώνεται ο βασιλικός πολτός;

Τόσο οι ενήλικες, αλλά κυρίως τα παιδιά, θα πρέπει να ξεκινούν με πολύ μικρές δόσεις φρέσκου βασιλικού πολτού, καθώς μπορεί να είναι αλλεργικοί και να μην το γνωρίζουν! Τοποθετήστε τον βασιλικό πολτό υπογλώσσια ώστε να απορροφηθεί άμεσα.

Καλό είναι να καταναλώνεται το πρωί με άδειο στομάχι. Σε πολλούς η γεύση του φαίνεται αρκετά ξινή, οπότε και μπορούν να τον αναμείξουν με λίγο μέλι. Αποφύγετε το μεταλλικό κουτάλι, καθώς αλλοιώνεται. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιήστε το ειδικό πλαστικό κουταλάκι που το συνοδεύει.

Πώς μπορούμε να τον συντηρήσουμε;

Τον βασιλικό πολτό στη φυσική του μορφή πρέπει απαραίτητα να τον διατηρείτε στο ψυγείο, καθώς αλλοιώνεται από τον αέρα, τη θέρμανση και το φως. Είναι σημαντικό να τον καταναλώνετε απευθείας και να μην αφήνετε να θερμανθεί ή να “πάρει θερμοκρασία χώρου”, καθώς καταστρέφονται οι πολύτιμες ιδιότητές του.

Έχει παρενέργειες;

Καλό θα ήταν να αποφεύγεται η λήψη του από άτομα με άσθμα ή ιστορικό αλλεργιών σε προϊόντα μέλισσας. Επιπλέον, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν έχετε χαμηλή πίεση, και μην το συνδυάζετε με φάρμακα, βότανα ή άλλα συμπληρώματα που ρίχνουν την πίεση.(11)

Σε περίπτωση δερματικού ερεθισμού ή πρηξίματος, καθώς και σε εγκυμοσύνη και θηλασμό συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

*Ειδικά στα παιδιά, οι περισσότερες έρευνες έχουν γίνει μετά την ηλικία των 5 ετών. Γι’αυτό σε μικρότερες ηλικίες συμβουλευτείτε πρώτα τον παιδίατρό σας.

Σε κάθε περίπτωση, είτε σε ενήλικα είτε σε παιδί, ξεκινήστε με πολύ μικρή ποσότητα, καθώς, αν και ασφαλές για τους περισσότερους, υπάρχει πιθανότητα να εμφανιστούν σοβαρές αντιδράσεις, όπως (11):

Άσθμα
Αναφυλαξία
Δερματίτιδα εξ επαφής

Σε περίπτωση που έχετε δερματίτιδα, η λήψη του ή η τοπική χρήση μπορεί να την χειροτερέψει. Μην το καταναλώνετε παράλληλα με χρήση βαρφαρίνης, καθώς μπορεί να αυξήσει τη δράση της! (11)

Ο βασιλικός πολτός αποτελεί λοιπόν, μια μοναδική τροφή που δύσκολα θα βρούμε όμοιά της στη φύση, ικανή να δυναμώσει και τον πιο εξασθενημένο οργανισμό σε οποιαδήποτε ηλικία. Είναι μια ουσία που για ακόμη μια φορά αποδεικνύει τη σοφία της φύσης!

Στο Vita4you.gr θα βρείτε μεγάλη ποικιλία σε βασιλικό πολτό, τόσο στη φυσική αγνή μορφή του, όσο και στην πρακτική μορφή συμπληρώματος!

Παραπομπές

Πελαγία Δαμιανού

Bsc, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος με εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή, στις Διατροφικές Διαταραχές σε Παιδιά και Εφήβους και τα Συμπληρώματα Διατροφής. Πιστοποιημένη Σύμβουλος Vichy και La Roche Posay.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Αποποίηση ευθύνης

Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.