Ψίλιουμ για δυσκοιλιότητα

To Ψύλλιο,  ή αλλιώς γνωστό και ως ψίλιουμ (Psyllium Husk), είναι μια διαλυτή φυτική ίνα με πρεβιοτική δράση, η οποία προέρχεται από το φυτό Plantago ovate. Σύμφωνα με τις συστάσεις, η λήψη φυτικών ινών πρέπει να είναι 25-30γρ. ημερησίως, όσον αφορά τους ενήλικες, μια πρόσληψη η οποία απέχει σημαντικά από αυτή που επιτυγχάνεται σήμερα μέσω της διατροφής.

Μειωμένη πρόσληψη φυτικών ινών και υγεία

Η μειωμένη πρόσληψη φυτικών ινών σε συνδυασμό με χαμηλή πρόσληψη υγρών συνδέεται με πολλές γαστρεντερικές παθήσεις, όπως δυσκοιλιότητα, αιμορροΐδες, και ραγάδα πρωκτικού δακτυλίου. Αντίθετα, η επαρκής πρόσληψη φυτικών ινών φαίνεται να μειώνει το κίνδυνο εμφάνισης πολλών χρόνιων ασθενειών όπως καρδιαγγειακής νόσου και διαβήτη, ενώ επιδρά θετικά και στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του εντέρου.

Τύποι φυτικών ινών

Οι φυτικές ίνες αποτελούν ένα είδος υδατάνθρακα ο οποίος δεν πέπτεται από το γαστρεντερικό σύστημα. Το αποτέλεσμα της κατανάλωσης φυτικών ινών είναι η οριακά αμετάβλητη διάβασή τους από το έντερο, προσφέροντας παράλληλα πολλά οφέλη στην υγεία. Οι φυτικές ίνες κατηγοριοποιούνται σε διαλυτές και αδιάλυτες, ανάλογα με τη διαλυτότητά τους στο νερό.

Τι είναι το Phyllium Husk;

Είναι μια εδώδιμη φυτική ίνα οποία προέρχεται από τους καρπούς του φυτού Plantago ovata, ένα φυτό που φύεται κατά κύριο λόγο στην Ινδία. Ουσιαστικά αποτελεί έναν πολυσακχαρίτη ο οποίος ανήκει στην ομάδα των αραβινοξυλανών και έχει πρεβιοτική δράση. Είναι γνωστός και ως διογκωτικός παράγοντας, καθώς μπορεί και απορροφά σημαντικές ποσότητες νερού στο μόριο του, αποκτώντας τη μορφή γέλης (ζελατινώδη μάζα).

Ψύλλιο και δράσεις

Δυσκοιλιότητα

Το ψύλλιο αποτελεί ένα φυσικό υπακτικό. Η ταυτόχρονη κατανάλωση νερού μαζί με ψύλλιο έχει ως αποτέλεσμα τη διόγκωσή του εντός του γαστρεντερικού σωλήνα, την αύξηση της κινητικότητας καθώς και των περισταλτικών κινήσεων του εντέρου. Το αποτέλεσμα είναι να διευκολύνεται η διέλευση των κοπράνων από το έντερο και να αυξάνεται ο όγκος τους. Σε σχέση με άλλα κοινά φυσικά υπακτικά, όπως είναι η σένα, το ψύλλιο υπερτερεί καθώς δεν προκαλεί εθισμό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μακροχρόνια.

Καθώς οι αιμορροΐδες και η ραγάδα πρωκτικού δακτυλίου αποτελούν τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα και συνέπεια της χρόνιας δυσκοιλιότητας, η λήψη ψυλλίου φαίνεται να βοηθά σημαντικά στην υποχώρηση των συμπτωμάτων τους και στην ταχύτερη επούλωση του βλεννογόνου του εντέρου.

Διάρροια

Παρόλο που κανείς θα πίστευε πως η λήψη φυτικών ινών αντενδείκνυται στη διάρροια, φαίνεται να ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Η κατανάλωση ψυλλίου βοηθά στη ρύθμιση της ταχύτητας διέλευσης του εντερικού περιεχομένου, στην απορρόφηση των υγρών, με αποτέλεσμα να ανακουφίζει από τα συμπτώματα της ήπιας έως μέτριας σοβαρής διάρροια. Επιπλέον, καθώς το ψύλλιο μπορεί και απορροφά τα αέρια, ανακουφίζει και από συμπτώματα μετεωρισμού ή φουσκώματος.

Χοληστερίνη

Σύμφωνα με πολλές μελέτες η λήψη συμπληρώματος ψυλλίου συμβάλει στη μείωση της χοληστερίνης ορού. Συγκεκριμένα μελέτες έδειξαν πως η συστηματική λήψη μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τόσο τα ολικά επίπεδα χοληστερίνης ορού (4.8%) όσο και την LDL χοληστερίνη (14.8%). Ο τρόπος δράσης του έγκειται ότι μειώνει το ρυθμό απορρόφησης της χοληστερίνης από το έντερο, συμβάλλοντας έτσι στη καλύτερη λιπιδαιμική ρύθμιση.

Γλυκόζη ορού – σάκχαρο

Το ψύλλιο μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης ορού, τόσο σε διαβητικά όσο και σε μη διαβητικά άτομα, χωρίς να αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Η δράση του έγκειται ότι βοηθά στην πιο αργή και σταδιακή απορρόφηση των υδατανθράκων με αποτέλεσμα τη σταδιακή αύξηση των επιπέδων γλυκόζης κυρίως μεταγευματικά.

Καρδιαγγειακή υγεία και αρτηριακή πίεση

Η κατανάλωση τροφίμων πλούσια σε φυτικές ίνες, συνδέεται με μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου και της αρτηριακής πίεσης. Συγκεκριμένα, η λήψη διαλυτών φυτικών ινών, όπως είναι το ψύλλιο, βρέθηκε πως σχετίζεται με χαμηλότερα τριγλυκερίδια ορού, μείωση της συστολικής και διαστολικής πίεσης, καθώς και μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.

Απώλεια βάρους και όρεξη

Η λήψη ψυλλίου βοηθά στη διατήρηση του σωματικού βάρους καθώς και στη μείωση της όρεξης για φαγητό. Συγκεκριμένα μελέτες έδειξαν πως η συστηματική λήψη ψυλλίου συνδέεται με χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος, αυξημένο κορεσμό μετά την κατανάλωση φαγητού καθώς και μειωμένη όρεξη.

Συνιστώμενη δόση – συμπληρώματα ψυλλίου

Η συνιστώμενη δόση διαφοροποιείται ανάλογα την πάθηση και την περίπτωση. Το ψύλλιο διατίθεται τόσο σε μορφή ταμπλέτας καθώς και σε μορφή σκόνης.
Για ενήλικες συστήνονται 15γρ. (1 κουταλιά της σούπας) διαιρεμένα σε 3 δόσεις μέσα στην ημέρα, ενώ απολύτως απαραίτητη είναι η άφθονη κατανάλωση υγρών (~500ml) μαζί με κάθε δόση.

Όσον αφορά τα συμπληρώματα ψυλλίου σε ταμπλέτες καθώς κάθε κατασκευαστής έχει διαφορετική περιεκτικότητα ψυλλίου ανά ταμπλέτα, συστήνεται να ακολουθείται η σύσταση του κατασκευαστή και να ακολουθούνται οι οδηγίες του γιατρού.

Αλληλεπιδράσεις και ανεπιθύμητες δράσεις

Η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές. Σε περίπτωση που απαιτείται η λήψη μεγάλων δόσεων, συστήνεται η σταδιακή αύξηση της δόσης μέσα στην ημέρα μέχρι να επιτευχθεί η συνιστώμενη δόση.

Το ψύλλιο δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από άτομα με αποφράξεις του γαστρεντερικού συστήματος. Καθώς τα συμπληρώματα φυτικών ινών μειώνουν την απορρόφηση και δράση πολλών φαρμάκων εάν λαμβάνονται ταυτόχρονα, συστήνεται να υπάρχει διαφορά περίπου 2 ώρες της λήψης φαρμακευτικής αγωγής.

Δεν υπάρχουν μελέτες που να υποδεικνύουν την ασφάλεια της λήψης συμπληρωμάτων ψυλλίου κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό, συνεπώς θα πρέπει να αποφεύγεται.