Επιχείλιος έρπης: στάδια, συμπτώματα & αντιμετώπιση

Τι είναι ο επιχείλιος έρπης;

Ο επιχείλιος έρπης αποτελεί ένα μικροσκοπικό ιό που “ταλαιπωρεί” πολλούς ανθρώπους ανά τον κόσμο. Οφείλεται (κυρίως) στον ιό HSV-1 (Herpes Simplex Virus -1) και εμφανίζει ιδιαίτερα εύκολη μεταδοτικότητα. 

Μπορεί να ζει αδρανής μέσα στο ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου για μια ζωή, προκαλώντας περιοδικά φλύκταινες που εκρήγνυνται και μετατρέπονται σε ανοιχτές πληγές ή έλκη πριν από την επούλωση.

Αυτές οι μικρές φουσκάλες σχηματίζονται συνήθως:[1][2]

• στα χείλη
• γύρω από το στόμα
• στη γλώσσα
• στη μύτη 
• στο πηγούνι

Μάλιστα, περίπου το 70% των ανθρώπων έχουν μολυνθεί από τον ιό και πολλοί από αυτούς ταλαιπωρούνται από τις εκδηλώσεις του ιού 3 – 4 φορές κάθε χρόνο, ενώ σε άλλους δεν ενεργοποιείται ποτέ.

Συνηθέστερα, κάποιος τον “κολλάει” στην παιδική ηλικία και στη συνέχεια αποτελεί φορέα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Ποια είναι τα στάδια του επιχείλιου έρπη;

Υπάρχουν 5 στάδια εκδήλωσης του επιχείλιου έρπη. Αυτά περιλαμβάνουν: [3]

• Στάδιο 1: Αίσθημα μυρμηγκιάσματος

Σε αυτό το αρχικό στάδιο, μια ανεξήγητη αίσθηση φαγούρας, καψίματος ή μυρμηγκιάσματος ενδέχεται να εμφανιστεί ξαφνικά στην περιοχή των χειλιών ή σε κάποιο σημείο γύρω από το στόμα.

• Στάδιο 2: Εμφάνιση φουσκάλας

Περίπου 2 μέρες μετά την πρώτη αίσθηση μυρμηγκιάσματος, πρόκειται να δημιουργηθούν φουσκάλες στην περιοχή γύρω από το στόμα, τα χείλη σας ή ακόμα και στο εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας. Οι φουσκάλες είναι γεμάτες με διαυγές υγρό και το δέρμα γύρω και κάτω από αυτές είναι ερυθρό.

• Στάδιο 3: “Σπάσιμο” της φουσκάλας

Σε αυτό το στάδιο η φουσκάλα σπάει και διαρρέει το διαυγές υγρό από μέσα. Αποτελεί, μάλιστα, το στάδιο με τη μεγαλύτερη μεταδοτικότητα.

• Στάδιο 4: Δημιουργία κρούστας

Σε αυτό το στάδιο, η πληγή έχει στεγνώσει και δημιουργείται μια κιτρινωπή ή καφετίζουσα κρούστα.

• Στάδιο 5: Επούλωση

Η επιφανειακή κρούστα σταδιακά ξεφλουδίζει (περίπου 10 μέρες μετά την εμφάνισή της) και το δέρμα παίρνει σιγά σιγά την αρχική, υγιή του μορφή.

Αίτια

Υπάρχουν 2 τύποι ιού του απλού έρπητα. Ο HSV-1 είναι κυρίως υπεύθυνος για την εκδήλωση του επιχείλιου έρπητα, ενώ ο HSV-2 ευθύνεται συνηθέστερα για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων. Βέβαια, αυτό ισχύει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Γενικότερα και οι 2 τύποι μπορούν να προκαλέσουν είτε επιχείλιο, είτε έρπη των γεννητικών οργάνων.

Ωστόσο, πολλοί παράγοντες ενδέχεται να πυροδοτήσουν την εκδήλωση του ιού. Ορισμένοι από αυτούς είναι: [4][5]

1. το στρες
2. η κούραση (σωματική και πνευματική)
3. η έμμηνος ρύση
4. το ψυχρό κλίμα
5. η υπερέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία
6. το αλκοόλ
7. το “αδύναμο” ανοσοποιητικό σύστημα

Έρπης στα χείλη: θεραπεία

Το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσετε τον έρπη στα χείλη είναι να βελτιωθεί η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος με την αύξηση της πρόσληψης θρεπτικών ουσιών. [6][7]

1. Διατροφή

• Τρόφιμα πλούσια σε L-λυσίνη

Η λυσίνη αποτελεί ένα αμινοξύ που μπορεί να αποτρέψει την αναπαραγωγή του ιού του έρπητα. Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία αλλά και στην πρόληψη των εκδηλώσεων του ιού. 

Καλές πηγές λυσίνης αποτελούν τροφές όπως:

• τα όσπρια (φασόλια και φακές), 
• το ψάρι (μπακαλιάρος και σαρδέλες), 
• το κόκκινο και λευκό κρέας (κοτόπουλο ή γαλοπούλα), 
• η παρμεζάνα 
• και ορισμένα λαχανικά (φασόλια σόγιας)

Άτομα που είναι επιρρεπή στην εμφάνιση έρπη μπορούν για ένα μικρό χρονικό διάστημα να λαμβάνουν συμπληρώματα L-λυσίνης 1.000 mg τρεις φορές ημερησίως.

• Αντιοξειδωτικά

Τα λαχανικά με έντονα χρώματα, όπως πορτοκαλί, κόκκινο, κίτρινο και σκούρο πράσινο, αποτελούν πολύ καλές πηγές αντιοξειδωτικών. Τα καροτενοειδή, βιοφλαβονοειδή και η βιταμίνη C βοηθούν στην επούλωση του δέρματος και των πληγών, ενώ επίσης ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. 

Τι να περιορίσετε

• Τρόφιμα πλούσια σε L-αργινίνη

Η αργινίνη είναι ένα αμινοξύ που έχει αντίθετη και ανταγωνιστική δράση ως προς τη λυσίνη. Συγκεκριμένα, η αργινίνη είναι απαραίτητη και μπορεί να διεγείρει την αντιγραφή και την αναπαραγωγή του ιού του έρπητα. 

Συστήνεται σε περιόδους υψηλής έντασης να μειώνεται η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν:

1. σιτάρι 
2. βρώμη 
3. ξηρούς καρπούς (φιστίκια, καρύδια, φουντούκια)
4. σπόρους κολοκύθας
5. σοκολάτα 

• Ζάχαρη και απλά σάκχαρα

Η κατανάλωση ζάχαρης καταστέλλει την ανοσοποιητική λειτουργία και μπορεί να χειροτερέψει τη φλεγμονή. 

• Αλκοόλ

Οι υψηλές ποσότητες αλκοόλ καταστέλλουν την ανοσοποιητική λειτουργία και μπορούν να επιδεινώσουν συμπτώματα όπως κόπωση, πόνοι και φλεγμονή του δέρματος

Ποια συμπληρώματα διατροφής βοηθούν στον επιχείλιο έρπη;

Εκτός από τη λυσίνη, η οποία όπως αναφέραμε παίζει καθοριστικό ρόλο στη θεραπεία του έρπη, θα μας βοηθήσουν επίσης τα ακόλουθα:

1. Πρόπολη

Αποτελεί μια φυσική ουσία που παράγεται από τις μέλισσες. Η πρόπολη είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες και αποτελεί από τα πιο ισχυρά αντιμικροβιακά στοιχεία της φύσης. Μειώνει το χρόνο επούλωσης των πληγών και τον πόνο που προκαλεί ο έρπης, σε σχέση με τις κλασικές αντιικές αλοιφές, ενώ παράλληλα δημιουργεί ένα στρώμα προστασίας στα χείλη. 

2. Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος λαμβάνει μέρος σε πολλές χημικές αντιδράσεις που αφορούν την επούλωση πληγών, την αποκατάσταση του δέρματος και την προστασία του σώματος από ιούς και βακτήρια. Πολύ σημαντικό είναι ότι κρατά τους ιούς σε αδράνεια, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη εμφάνισης του έρπη στα χείλη.

3. Βιταμίνη E

Μελέτες αποδεικνύουν πως η λήψη Βιταμίνης Ε με τη μορφή συμπληρώματος, μπορεί να καταπολεμήσει τις ελεύθερες ρίζες σε τέτοιο βαθμό, ώστε να επιτρέψει στο ανοσοποιητικό σύστημα να δράσει αποτελεσματικά και εγκαίρως στη λοίμωξη από τον ιό HSV.

4. Βιταμίνη C

Η βιταμίνη C ενισχύει την ανοσοποιητική λειτουργία βελτιώνοντας και μειώνοντας τη διάρκεια των συμπτωμάτων του έρπη. 

Αξίζει να αναφερθούν τα αποτελέσματα μιας διπλής-τυφλής μελέτης. Ασθενείς λάμβαναν 200 mg Βιταμίνης C (σε μορφή ασκορβικού οξέος) και 200 mg βιοφλαβονοειδών, 3 φορές τη μέρα, για 3 ημέρες. Παρατηρήθηκε ότι ο χρόνος μέχρι την ύφεση των συμπτωμάτων ήταν μειωμένος κατά 57% σε σχέση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου.

Αντιική αγωγή

Πολλές φορές, όταν ο έρπης επιμένει, ο θεράπον ιατρός σας μπορεί να σας συστήσει αντιική αγωγή είτε για τοπική εφαρμογή, σε μορφή κρέμας – αλοιφής ή για συστηματική, από του στόματος, χορήγηση.

Πώς να φύγει ο επιχείλιος έρπης σε μια μέρα;

Μπορεί οι περισσότεροι να ελπίζουν πως θα απαλλαγούν από τον έρπη στα χείλη μέσα σε μια μέρα, όμως, όπως οι περισσότερες ιώσεις, έτσι και η λοίμωξη αυτή, για να αποδράμει απαιτεί να “κάνει τον κύκλο της”. Σε περίπου 7-14 μέρες από τα πρώτα σημάδια εκδήλωσης (Στάδιο 1) τα συμπτώματα υποχωρούν από μόνα τους. 

Φυσικά, όταν το πρόβλημα επιμένει, μπορούμε να αναζητήσουμε βοήθεια από το γιατρό ή το φαρμακοποιό μας.

Επιχείλιος έρπης στα παιδιά

Όταν ένα παιδί εμφανίζει έρπη στα χείλη για πρώτη φορά (πρωτοπαθής HSV), οι φουσκάλες μπορούν να εξαπλωθούν πέρα από την περιοχή των χειλιών, γύρω από το στόμα, ακόμα και τα ούλα. [8]

Παρ’ ότι τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα είναι αρκετά ήπια και με δυσκολία γίνονται αντιληπτά από τους γονείς, ένα παιδί μπορεί επίσης να εμφανίσει:

• πυρετό 
• πρησμένους και ευαίσθητους λεμφαδένες
• πονόλαιμο
• ευερεθιστότητα

Οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με μωρά κάτω των 6 μηνών, καθώς σε τόσο νεαρές ηλικίες το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο.

Όπως αναλύθηκε και παραπάνω, ενώ ο ιός παραμένει στο σώμα του παιδιού για το υπόλοιπο της ζωής του, η επανεμφάνιση του είναι πολύ μεταβλητή. Μερικά παιδιά μπορεί να μην εκδηλώσουν ποτέ ξανά συμπτώματα, ενώ άλλα μπορεί να υποφέρουν από πολλαπλές εστίες κάθε χρόνο.

Πότε είναι μεταδοτικός ο επιχείλιος έρπης;

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο ιός βρίσκεται στην πιο μεταδοτική του φάση κατά τη διάρκεια της διαρροής του διαυγούς υγρού από την σπασμένη φουσκάλα (Στάδιο 3).

Παρ’ ότι μπορεί να μεταδοθεί από επιφάνειες στο στόμα ή το δέρμα που φαίνονται φυσιολογικές, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για μετάδοση είναι όταν υπάρχουν ενεργές πληγές. [9]

Συμπερασματικά

Η λοίμωξη και οι εκδηλώσεις του επιχείλιου έρπη αποτελούν περισσότερο αισθητικό πρόβλημα, παρά μια σοβαρή διαταραχή της υγείας.

Φροντίστε να λαμβάνετε τα απαραίτητα συμπληρώματα διατροφής για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και ακολουθήστε μια διατροφή με την κατάλληλη αναλογία L-Λυσίνης και L-Αργινίνης, ώστε να περιορίσετε τις εξάρσεις του ιού.

Βρείτε στο Vita4you.gr προϊόντα για αντιμετώπιση του έρπη!