Έχω χονδροπάθεια, τι να προσέξω;

Τι είναι η χονδροπάθεια;

Η χονδροπάθεια αποτελεί μία από τις πιο συχνές αρθροπάθειες. Αφορά την άρθρωση του γονάτου (χονδροπάθεια επιγονατίδας) και αναφέρεται κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και σε νεαρά άτομα. 

Πρόκειται για μια επώδυνη κατάσταση η οποία οφείλεται στην εκφύλιση των χόνδρων των αρθρώσεων.

Η χονδροπάθεια επιγονατίδας η οποία αναφέρεται και ως χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας αποτελεί την πιο συχνή αιτία πόνου στο γόνατο. Συγκεκριμένα, αποτελεί μια κατάσταση όπου ο χόνδρος στην κάτω επιφάνεια της επιγονατίδας φθείρεται και μαλακώνει. 

Η συχνότητα εμφάνισής της είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους. Ωστόσο, εμφανίζεται αρκετά συχνά και σε όσους καταπιέζουν τις αρθρώσεις τους με επαναλαμβανόμενες κινήσεις, όπως οι αθλητές, τα δραστήρια άτομα, οι έφηβοι και άλλοι. [1]

Πού οφείλεται;

H χονδροπάθεια γονάτου, όπως συχνά αποκαλείται, εμφανίζεται συχνά όταν η κάτω επιφάνεια της επιγονατίδας έρχεται σε επαφή με το μηριαίο οστό προκαλώντας πρήξιμο και πόνο.

Πολλοί διαφορετικοί τύποι τραυματισμών και διαταραχών των αρθρώσεων μπορεί να οδηγήσουν σε εκφύλιση του χόνδρου [2]. Στο γόνατο, η χονδρομαλάκυνση μπορεί να οφείλεται στα εξής αίτια : [3]

• Τραύμα, ιδιαίτερα κάταγμα (σπάσιμο) ή εξάρθρωση της επιγονατίδας
• Ανισορροπία των μυών γύρω από το γόνατο (Μερικοί μύες είναι πιο αδύναμοι από άλλους)
• Υπερχρήση (επαναλαμβανόμενη κάμψη ή συστροφή) της άρθρωσης του γόνατος, ειδικά κατά τη διάρκεια αθλημάτων
• “Κακώς” ευθυγραμμισμένοι μύες ή οστά κοντά στην άρθρωση του γόνατος
• Τραυματισμός μηνίσκου (χόνδρος σε σχήμα C μέσα στην άρθρωση του γόνατος)
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα
• Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αιμορραγίας στο εσωτερικό της άρθρωσης του γόνατος
• Ενδοφλέβια στεροειδή φάρμακα

Είναι ιδιαίτερα συχνή σε δρομείς, σκιέρ, ποδοσφαιριστές, ποδηλάτες και άλλους αθλητές που καταπονούν επανειλημμένα τα γόνατά τους. 

Χονδροπάθεια: συμπτώματα

Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι ο ενοχλητικός πόνος που εμφανίζεται στο μπροστινό μέρος του γόνατος, στην περιοχή της επιγονατίδας. Ο πόνος αυτός μπορεί να εντοπιστεί: [2]

• Πίσω από την επιγονατίδα
• Κάτω από την επιγονατίδα
• Στα πλαϊνά της επιγονατίδας

Μπορεί να εμφανιστεί και ένας ήχος ή αίσθημα “τριβής” όταν το γόνατο λυγίζει. Αυτό μπορεί να συμβεί:

• Κάνοντας “βαθιά καθίσματα”
• Κατεβαίνοντας σκάλες
• Τρέχοντας σε κατηφορικό έδαφος

Χονδροπάθεια: Αντιμετώπιση

Σε πολλές περιπτώσεις, αν η χονδροπάθεια δεν αντιμετωπιστεί σωστά, ενδέχεται να οδηγήσει σε αρθρίτιδα της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης ή/και σε οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι πλέον υπάρχουν εξειδικευμένα και αναγνωρισμένα από την επιστημονική κοινότητα συμπληρώματα διατροφής με βότανα και βιταμίνες για την χονδροπάθεια. Συμβάλλουν, θα έλεγε κάποιος, τόσο στην καταπολέμηση του πόνου και της φλεγμονής, όσο και στην αναδόμηση του χόνδρου του γονάτου.

Βιταμίνες για χονδροπάθεια

Βιταμίνη D

Είναι ιδιαίτερα σημαντική η αναπλήρωση του οργανισμού με Βιταμίνη D. Αυτό εξηγείται αν αναλογιστεί κάποιος πως η έλλειψή της θεωρείται μια από τις κοινές αιτίες χονδροπάθειας.

Συγκεκριμένα: [4]

• Η βιταμίνη D βοηθά στη διατήρηση των επιπέδων ασβεστίου και φωσφορικών αλάτων στον οργανισμό, προκειμένου να σχηματιστούν τα οστά και οι χόνδροι.

Γλυκοζαμίνη

Η γλυκοζαμίνη αποτελεί ένα αμινοσάκχαρο και ανευρίσκεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στους χόνδρους και στο αρθρικό υγρό. Μάλιστα, αποτελεί δομικό συστατικό της κερατίνης και του υαλουρονικού οξέος. [5]

Συμβάλλει:

• στη σύνθεση και διατήρηση του χόνδρου και του αρθρικού υγρού
• στη μείωση της σύνθεσης ενζύμων με υψηλή καταβολική δραστηριότητα στο χόνδρο.

Χονδροϊτίνη

Η θειική χονδροϊτίνη είναι ένα από τα κύρια συστατικά του χόνδρου, όπου ενώνεται με μια κεντρική πρωτεΐνη, σχηματίζοντας τις πρωτεογλυκάνες, οι οποίες αποδίδουν στους χόνδρους τις μηχανικές και ελαστικές ιδιότητες τους. [5][6] Είναι σημαντική γιατί:

• Λιπαίνει την άρθρωση (προσελκύοντας μόρια ύδατος).
• Ενεργοποιεί μηχανισμούς επιδιόρθωσης του χόνδρου
• Αναστέλλει τα πρωτεολυτικά ένζυμα που συμμετέχουν στην αποδόμηση του κολλαγόνου στις αρθρώσεις.

Κολλαγόνο

Το κολλαγόνο είναι η πρωτεΐνη που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αφθονία στο ανθρώπινο σώμα. Απαντάται σε οστά, μύες, δέρμα και τένοντες, παρέχοντας κυρίως δομική υποστήριξη.[7]

Τι κάνει:

• Απορροφά τους κραδασμούς και ανανεώνει τον χόνδρο.
• Μειώνει τον πόνο
• Ελαττώνει τη δυσκαμψία της άρθρωσης.
• Eνισχύει την ενδογενή παραγωγή κολλαγόνου.

Υαλουρονικό οξύ

Το υαλουρονικό οξύ αποτελεί το κύριο συστατικό του αρθρικού υγρού. Αποτελεί ένα βιολογικό πολυσακχαρίτη (γλυκοζαμινογλυκάνη) που βρίσκεται στην εξωκυττάρια θεμέλια ουσία των περισσοτέρων ιστών.[8] Το υαλουρονικό οξύ είναι σημαντικό στη χονδροπάθεια γιατί:

• Μειώνει τον πόνο και τη φλεγμονή στην άρθρωση
• Λειτουργεί ως «λιπαντικό» των αρθρώσεων και επίσης βοηθά στην απορρόφηση των κραδασμών τους.

MSM

Το μεθυλοσουλφονυλομεθάνιο (Διμεθυλοσουλφόνη ή, συνηθέστερα, MSM) είναι ένα μικρό μόριο που περιέχει οργανικό θείο και είναι ευρέως διαδεδομένο για τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του.[9]

• Καθυστερεί την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας
• Ανακουφίζει από τον πόνο και τη δυσκαμψία
• Συμβάλλει στην ελαστικότητα του χόνδρου

Βότανα για χονδροπάθεια

Boswellia

Η ρητίνη από το εκχύλισμα της Boswellia χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στην Ασία και την Αφρική για την αντιμετώπιση χρόνιων φλεγμονών, αλλά και πληθώρα άλλων καταστάσεων υγείας. Συγκεκριμένα: [10]

• Έχει εξαιρετική αντιφλεγμονώδη δράση (μειώνει το οίδημα, τον πόνο και γενικότερα τη φλεγμονή της καταπονημένης άρθρωσης).
• Συμβάλλει στη βελτίωση της κίνησης της άρθρωσης.

Κουρκουμάς

Το κύριο ενεργό συστατικό του κουρκουμά – η κουρκουμίνη – είναι αυτό που δίνει στο μπαχαρικό το κίτρινο χρώμα του. [11]

• Η κουρκουμίνη εμφανίζει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, καθιστώντας την μια πιθανή θεραπεία για τη μείωση του πόνου και τη διευκόλυνση της κινητικότητας σε άτομα με οστεοαρθρίτιδα.

Χονδροπάθεια: ασκήσεις

Συνήθως συνιστώνται ασκήσεις που δεν φέρουν βάρος και δεν καταπιέζουν την άρθρωση όπως: [1][12]

• Κολύμπι
• Περπάτημα (αποφύγετε το κατηφορικό έδαφος)
• Πιλάτες ή γιόγκα 
• Αερόμπικ στο νερό
• Κωπηλασία
• Ποδηλασία με σταθερό ποδήλατο

Αξίζει να σημειωθεί πως στην χονδροπάθεια γονάτου συστήνονται οι ισομετρικές ασκήσεις (ασκήσεις που ενεργοποιούν τους μύες χωρίς να χρειάζεται η κίνηση των αρθρώσεων), οι οποίες συμβάλλουν θετικά στην ενίσχυση της μυικής μάζας.

Μάλιστα, η φυσικοθεραπεία αποτελεί μία από τις πιο αποτελεσματικές λύσεις για την χονδροπάθεια επιγονατίδας. Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία που εστιάζει στην ενδυνάμωση του τετρακέφαλου, των οπίσθιων μηριαίων, των προσαγωγών και των απαγωγών μυών μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και ισορροπίας. 

Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να φτιάξει ένα σχέδιο άσκησης που εστιάζει στην επιγονατίδα σας και στους μύες γύρω από αυτήν, προλαμβάνοντας με αυτό τον τρόπο την “κακή” ευθυγράμμιση της άρθρωσης.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως ο πάγος και γενικότερα η παγοθεραπεία συστήνεται για άμεση ανακούφιση όταν η χονδροπάθεια βρίσκεται στο οξύ στάδιο. Φυσικά, με την ανάλογη ξεκούραση και τις οδηγίες του φυσικοθεραπευτή η αποκατάσταση θα είναι πιο άμεση.

Χονδροπάθεια: τι να αποφεύγω;

Ακολουθώντας ορισμένες συμβουλές, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο για ανάπτυξη χονδροπάθειας. Συγκεκριμένα:[1][12]

• Αποφύγετε την επαναλαμβανόμενη πίεση στις επιγονατίδες σας. 
• Αποφύγετε ασκήσεις που καταπιέζουν την επιγονατίδα, για παράδειγμα “βαθιά καθίσματα”.
• Φορέστε νάρθηκα ευθυγράμμισης επιγονατίδας σε περίπτωση που καταπονείτε τα γόνατά σας.
• Επιτύχετε μυϊκή ισορροπία ενισχύοντας τους τετρακέφαλους, τους μηριαίους, τους απαγωγούς και τους προσαγωγούς μύες.
• Φορέστε ένθετα παπουτσιών που διορθώνουν την πλατυποδία αυξάνοντας την καμάρα του ποδιού σας. Αυτό θα μειώσει την πίεση που ασκείται στα γόνατά σας και μπορεί να ευθυγραμμίσει εκ νέου την επιγονατίδα.
• Τέλος, το υπερβολικό σωματικό βάρος μπορεί να πιέσει τα γόνατά σας. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση της πίεσης από τα γόνατα και άλλες αρθρώσεις.

Βρείτε στο Vita4you.gr μεγάλη ποικιλία σε συμπληρώματα για αρθρώσεις και πόνο ή φλεγμονή.

Βιβλιογραφία

1. Chondromalacia
2. Knee Pain (Chondromalacia Patella)
3. Chondromalacia Patella
4. Chondromalacia Patella: A common cause of anterior knee pain?
5. Does Glucosamine Work?
6. Chondroitin
7. Top 6 Benefits of Taking Collagen Supplements
8. What Is Hyaluronic Acid and How Does It Help My Joints?
9. 8 Science-Backed Benefits of MSM Supplements
10. Boswellia Serrata, A Potential Antiinflammatory Agent: An Overview
11. Mayo Clinic Q and A: Turmeric’s anti-inflammatory properties may relieve arthritis pain
12. 5 Exercises to Defeat Chondromalacia Patella (and 3 to Avoid)