Ανοσοποιητικό σύστημα: Με ποιες βιταμίνες μπορούμε να το ενδυναμώσουμε;

Vitamins

Οι βιταμίνες και οι μεταβολίτες τους, καθώς και τα ιχνοστοιχεία, είναι απαραίτητες ουσίες για μεγάλο αριθμό φυσιολογικών διεργασιών, εκπληρώνοντας διάφορες λειτουργίες ως ορμόνες και αντιοξειδωτικά. Η έρευνα έχει δείξει ότι τα μικροθρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για την ανοσολογική λειτουργία ιδιαιτέρως οι βιταμίνες A, C, D, E, B6, B12, το φολικό οξύ, το σελήνιο και ο ψευδάργυρος.

To ανοσοποιητικό σύστημα

Το ανοσοποιητικό σύστημα χωρίζεται σε δύο τύπους: στο έμφυτο και στο προσαρμοστικό (αυτό που δημιουργείται κατά τη διάρκεια της ζωής). Το έμφυτο είναι η πρώτη γραμμή άμυνας, είναι γρήγορο και ικανό να ανιχνεύει πολλούς κοινούς μολυσματικούς παράγοντες, όπως ιούς και βακτήρια. Παρέχει επίσης τη βάση της ενεργοποίησης του προσαρμοστικού συστήματος μέσω χημικών σημάτων (κυτοκινών) ή υποβαθμισμένων προϊόντων μολυσματικών οργανισμών (αντιγόνων). Το προσαρμοστικό σύστημα παρέχει μια ειδική άμυνα διακρίνοντας τις πολύ λεπτές διαφορές στη σύνθεση των μολυσματικών παραγόντων. Όμως, είναι αργό και μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες προτού τεθούν σε λειτουργία οι δύο βασικοί τύποι κυττάρων του: τα Β και Τ λεμφοκύτταρα.

Ποιες είναι οι βιταμίνες που βοηθούν στην τόνωση;

Η βιταμίνη Α

Η βιταμίνη Α είναι σημαντική για τη φυσιολογική λειτουργία διαφόρων τύπων ανοσοκυττάρων της έμφυτης απόκρισης, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών κυττάρων-δολοφόνων, των μακροφάγων και των ουδετερόφιλων. Τα περισσότερα από τα ανοσοποιητικά αποτελέσματα της βιταμίνης Α πραγματοποιούνται από παράγωγά της, ισομερή του ρετινοϊκού οξέος. Περισσότερα από 500 γονίδια ρυθμίζονται άμεσα ή έμμεσα από το ρετινοϊκό οξύ [1].

Τα συμπληρώματα βιταμίνης Α ενισχύουν την ανοσία και έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα που σχετίζεται με ανεπάρκειά της. Μια μετα-ανάλυση 43 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών που περιελάμβαναν 215.633 παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 5 ετών διαπίστωσε ότι η συμπλήρωση με βιταμίνη Α μείωσε τον κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες κατά 24% [2].

H βιταμίνη Α βρίσκεται στα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, για παράδειγμα στον αμάρανθο και το σπανάκι, στα καρότα, στους κολοκυθόσπορους, στο μάνγκο, στα αυγά, το συκώτι, το γάλα και σε ορισμένα έλαια όπως είναι το φοινικέλαιο.

Η βιταμίνη D

Παρομοίως με τη βιταμίνη Α, η βιταμίνη D ρυθμίζει την έκφραση εκατοντάδων γονιδίων. Αυτό συμβαίνει μέσω της δραστικής μορφής της, της 1,25-διυδροξυβιταμίνης D3. Τα αντιμικροβιακά πεπτίδια (AMP: antimicrobial peptides) και οι πρωτεΐνες είναι κρίσιμα συστατικά του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος επειδή σκοτώνουν άμεσα τα παθογόνα και ειδικά τα βακτήρια. Η δραστική μορφή της βιταμίνης D ρυθμίζει σημαντικές αντιμικροβιακές πρωτεΐνες.

H βιταμίνη D βρίσκεται στα λιπαρά ψάρια-σολομός, σαρδέλες, ρέγκα και σκουμπρί- στο κόκκινο κρέας, στο συκώτι, στους κρόκους των αυγών και σε εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως είναι τα δημητριακά πρωινού.

Η βιταμίνη C

Η βιταμίνη C συμβάλλει στην αύξηση της άμυνας υποστηρίζοντας διάφορες κυτταρικές λειτουργίες τόσο του έμφυτου όσο και του προσαρμοσμένου ανοσοποιητικού συστήματος [3]. Συσσωρεύεται σε φαγοκυτταρικά κύτταρα, όπως είναι τα ουδετερόφιλα και ενισχύει τη φαγοκυττάρωση, δημιουργώντας αντιδραστικά είδη οξυγόνου μέσα σε αυτά τα κύτταρα που στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για τη μικροβιακή θανάτωση. Τα λευκοκύτταρα, όπως τα ουδετερόφιλα και τα μονοκύτταρα, συσσωρεύουν τη βιταμίνη C σε τιμές που είναι 50-100 φορές υψηλότερες από τις συγκεντρώσεις της στο αίμα.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης C οδηγεί σε μειωμένη ανοσία και μεγαλύτερη ευαισθησία σε λοιμώξεις. Παρόλο που η ποσότητα της βιταμίνης C που απαιτείται για την πρόληψη του σκορβούτου είναι σχετικά χαμηλή (10 mg / ημέρα), μια διατροφή που παρέχει 100–200 mg / ημέρα είναι απαραίτητη για τον κορεσμό των συγκεντρώσεων στο πλάσμα σε υγιή άτομα. Κοινές τροφές που περιέχουν βιταμίνη C είναι τα πορτοκάλια, οι πιπεριές (κόκκινες και πράσινες), τα ακτινίδια, οι φράουλες, το μπρόκολο και το μάνγκο.

Η βιταμίνη Ε

Η βιταμίνη Ε είναι ένα λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό που προστατεύει την ακεραιότητα των κυτταρικών μεμβρανών. Μια μορφή της, η α-τοκοφερόλη, προστατεύει από την υπεροξείδωση των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, που ενδέχεται να προκαλέσει κυτταρική βλάβη και να οδηγήσει σε ακατάλληλες ανοσοαποκρίσεις [4]. Η α-τοκοφερόλη ενισχύει την ανοσοαπόκριση που προκαλείται από τα Τ κύτταρα, η οποία μειώνεται με την προχωρημένη ηλικία [5].

Η βιταμίνη Ε υπάρχει κυρίως σε έλαια όπως είναι το κανόλα, το ηλιέλαιο, το καλαμποκέλαιο και το ελαιόλαδο. Υπάρχει επίσης στα αμύγδαλα και σε μικρότερη ποσότητα στο αβοκάντο.

Το φολικό οξύ

Το φολικό οξύ, απαιτείται ως συνένζυμο για τη μεσολάβηση της μεταφοράς μεθυλίων (-CH3). Αυτό συμβαίνει σε μια ποικιλία αντιδράσεων που είναι κρίσιμες για την ενδογενή σύνθεση και το μεταβολισμό των νουκλεϊκών οξέων (DNA και RNA) καθώς και των αμινοξέων. Μελέτες σε ζώα και μελέτες παρατήρησης σε ανθρώπους δείχνουν ότι η ανεπάρκεια φολικού οξέος σχετίζεται με αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις [6].

To φολικό οξύ υπάρχει στο μπρόκολο, στα λαχανάκια Βρυξελλών, το σπανάκι, τον αρακά, τα ρεβίθια, τα φασόλια και το συκώτι.

Η βιταμίνη Β12

Η βιταμίνη Β12 είναι σημαντική για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, της ουσίας που μεταφέρει οξυγόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Ασθενείς με διαγνωσμένη ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 (μεγαλοβλαστική αναιμία) έχουν μειωμένο αριθμό φυσικών κυττάρων-δολοφόνων έδειξε μια μελέτη.

Αυτό διορθώθηκε με συμπλήρωση της βιταμίνης Β12 [7] η οποία υπάρχει στο κρέας, τα ψάρια, το γάλα, τα αυγά και σε εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού.

Η βιταμίνη Β6

Η βιταμίνη Β6 απαιτείται για την ενδογενή σύνθεση και το μεταβολισμό των αμινοξέων, τις κυτοκίνες και τα αντισώματα. Μελέτες σε ζώα και ανθρώπους έχουν δείξει ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης Β6 επηρεάζει πτυχές της προσαρμοστικής ανοσίας.

Η Β6 βρίσκεται στο κοτόπουλο και ψάρια κρύου νερού όπως είναι ο σολομός και ο τόνος, στα πράσινα λαχανικά και τη βρώμη.

Ο ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι κρίσιμος για την ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων που μεσολαβούν τόσο στην έμφυτη όσο και στην προσαρμοστική ανοσία [8]. Ακόμη και μια οριακή ανεπάρκεια ψευδαργύρου, μπορεί να καταστείλει πτυχές της ανοσίας.

Βρίσκεται στο κρέας, τα οστρακοειδή, τα γαλακτοκομικά, όπως είναι το τυρί, και σε προϊόντα δημητριακών.

Το σελήνιο

Η επαρκής πρόσληψη σεληνίου είναι απαραίτητη για την ορθή ανοσοαπόκριση επειδή απαιτείται για τη λειτουργία διαφόρων ενζύμων που εξαρτώνται από το σελήνιο, γνωστές ως σεληνοπρωτεΐνες. Η ανεπάρκεια σεληνίου βλάπτει πτυχές της έμφυτης και προσαρμοστικής ανοσίας.

Το σελήνιο βρίσκεται στα βραζιλιάνικα φιστίκια, τα ψάρια, το κρέας και τα αυγά.

Στο Vita4you.gr θα βρείτε ποικιλία από συμπληρώματα πολυβιταμινών!

Παραπομπές

  1. Gene expression regulation by retinoic acid.
  2. Vitamin A supplements for preventing mortality, illness, and blindness in children aged under 5: systematic review and meta-analysis.
  3. Vitamin C and Immune Function.
  4. Vitamin E and immunity.
  5. Age-associated changes in immune function: impact of vitamin E intervention and the underlying mechanisms.
  6. Folate status and the immune system.
  7. Effects of cyanocobalamin on immunity in patients with pernicious anemia.
  8. Zinc in human health: effect of zinc on immune cell.

Ρίτα Γκατζούλη

BSc, Φαρμακοποιός, απόφοιτος Φαρμακευτικής Σχολής ΑΠΘ. Εξειδικευμένη στις Εναλλακτικές Θεραπείες, την Ομοιοπαθητική, την Ομοτοξικολογία, τα Ανθοϊάματα του Bach, τη Βοτανοθεραπεία, τη Γεμμοθεραπευτική. Υπεύθυνη για το ενημερωτικό Blog του Vita4you.gr.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Αποποίηση ευθύνης

Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Προτεινόμενα Άρθα

Αφήστε Σχόλιο

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter μας και ενημερωθείτε πρώτοι για νέα και προσφορές.