Γαϊδουράγκαθο, ο πολύτιμος σύμμαχος του συκωτιού

Η χρήση του γαϊδάραγκαθου, είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Είτε ως αντίδοτο σε τροφικές δηλητηριάσεις, ως αποτοξινωτικό του ήπατος ή ως γαλακταγωγό, το γαϊδουράγκαθο έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς πολιτισμούς χάρη των ισχυρών ιδιοτήτων του.

Γαϊδουράγκαθο, τι είναι;

   Γνωστό και ως Milk thistle ή Σίλυβο (Silybum marianum) αποτελεί ένα βότανο που φύεται σε βραχώδεις περιοχές κατά κύριο λόγο στη Μεσόγειο. Ανήκει στην οικογένεια των Αsteraceae , όπως οι μαργαρίτες και το δραστικό μέρος φυτού είναι ο καρπός του, απ’ όπου προέρχεται και το εκχύλισμα. Το άνθος του φυτού είναι ένα κόκκινο-μωβ αγκαθωτό λουλούδι και περιέχει μαύρους σπόρους.

Από τι αποτελείται

  Το γαϊδουράγκαθο χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις ηπατίτιδας, ίκτερου, λιπώδους διήθησης του ήπατος καθώς και στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Η κύρια δραστική του ουσία που παρουσιάζει ηπατοπροστατευτικές ιδιότητες, είναι η σιλυμαρίνη (Silymarin). Επιπλεόν, το milk thistle αποτελεί πλούσια πηγή φλαβονοειδών (silibinin, silidianin και silicristin), κουερσετίνης και βιταμίνης Ε.

Μορφές και δοσολογία

   Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να καταναλωθεί ως ρόφημα ενώ υπάρχει σε συμπληρώματα διατροφής σε ταμπλέτες, κάψουλες και σε βάμμα. Το εκχύλισμα του γαϊδουράγκαθου προέρχεται από τους σπόρους του φυτού και τα περισσότερα τιτλοδοτημένα συμπληρώματα διατροφής με γαϊδουράγκαθο περιέχουν κατά 70-80% σιλυμαρίνη.

Δράσεις και οφέλη

   Το Milk Thistle αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά ηπατοπροστατευτικά στοιχεία της φύσης καθώς φαίνεται μέσα από μελέτες ότι βοηθάει στην προστασία του συκωτιού, στην αναγέννηση των κυττάρων του ήπατος, ως βοηθητικό της πέψης, στην αντιμετώπιση της ψωρίασης ενώ παρουσιάζει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Λιπώδης διήθηση ήπατος και προστασία ήπατος

Η σιλυμαρίνη ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των φλαβονοειδών. Οι σημαντικότερες δράσεις της είναι ότι:

• βοηθάει στην ενίσχυση των ιστών του ήπατος και ανταγωνίζεται τη δράση τοξικών ουσιών
• αυξάνει το ρυθμό πρωτεϊνοσύνθεσης στα κύτταρα του ήπατος, βοηθώντας στη γρήγορη κυτταρική αναγέννηση
• ενισχύει την εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών προσφέροντας ισχυρή αντιοξειδωτική δράση στα κύτταρα του ήπατος
• μειώνει τη φλεγμονή, λόγω αναστολής ορισμένων αντιφλεγμονωδών ουσιών

 Δηλητηρίαση από χημικές τοξίνες και αλκοόλ

   Παραδοσιακά αλλά όπως και φάνηκε από πολλές μελέτες, η σιλυμαρίνη σε ενδοφλέβια χορήγηση αποτελεί ένα ισχυρό αντίδοτο σε τροφική δηλητηρίαση που οφείλεται από ένα θανατηφόρο είδος μανιταριών, τα Amanita phalloides (Death Cap). Η δράση της έγκειται στο ότι είναι ότι αποτρέπει την μεταφορά των τοξικών ουσιών προς μεταβολισμό από το συκώτι ενώ ανταγωνίζεται τη δράση των τοξινών, μειώνοντας έτσι τον κυτταρικό θάνατο και τοξικότητα.

   Αντίστοιχα, η λήψη της βοηθά στη αντιμετώπιση της τοξικότητας που προκαλεί η υπερκατανάλωση αλκοόλ ή φαρμάκων που το επιβαρύνουν. Χάρη στην ισχυρή αντιοξειδωτική της δράση βοηθά στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών και στην αντιμετώπιση του οξειδωτικού stress που προκύπτει στα κύτταρα του ήπατος σε περιπτώσεις μεγάλης κατανάλωση αλκοόλ ή τροφικής δηλητηρίασης.

Αναγέννηση ηπατικών κυττάρων

  Η σιλυμαρίνη έχει φανεί ότι αυξάνει το ρυθμό αναγέννησης των κυττάρων του ήπατος, καθώς επιδρά στο ρυθμό πρωτεϊνοσύνθεσης. Η παραπάνω δράση φαίνεται πως βοηθά στην παραγωγή νέων κυττάρων σε περιπτώσεις ηπατίτιδας, αλκοολικής λιπώδους διήθησης, κίρρωσης αλλά και μη αλκοολικής λιπώδους διήθησης του ήπατος (NAFLD).

Παραγωγή γάλακτος

   Το γαϊδουράγκαθο όπως και το Fenugreek αποτελούν βότανα τα οποία θεωρείται ότι βοηθούν στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος στις θηλάζουσες γυναίκες. Σύμφωνα με μελέτες η συνιστώμενη δόση είναι 1-3 γραμμάρια σπόρων σε μορφή κάψουλας ή κοπανιστοί μέσα σε τσάι ή άλλα αφέψημα. Σε κάθε περίπτωση, καλό θα ήταν οι θηλάζουσες γυναίκες να συμβουλεύονται πριν τη λήψη milk thistle τον θεράποντα ιατρό τους.

Γαϊδουράγκαθο, παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις

   Η λήψη του είναι ασφαλής. Ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές μπορεί να προκύψουν όπως στομαχικές διαταραχές, διάρροια, ναυτία, εμετός και εξανθήματα.

   Καθώς το γαϊδουράγκαθο διασπάται και μεταβολίζεται στο συκώτι από ορισμένα ηπατικά ένζυμα, αντενδείκνυται η παράλληλη λήψη του με ορισμένα φάρμακα όπως είναι αγχολυτικά, αντιλιπιδαιμικά (στατίνες), αντιπηκτικά, αντιαιμοπεταλιακά καθώς ορισμένα αντικαρκινικά φάρμακα. Η χρήση του σε έγκυος και θηλάζουσες γυναίκες δε συστήνεται, καθώς δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για ασφάλεια, ενώ αντενδείκνυται σε περιπτώσεις ιστορικού ορμονο-εξαρτώμενων καρκίνων.

   Στο Vita4you μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία σε συμπληρώματα διατροφής με γαϊδουράγκαθο και σε διάφορες μορφές.