Τσουκνίδα, ένα βότανο με πολλά οφέλη και ιδιότητες

Η τσουκνίδα αποτελεί ένα κοινό φυτό που υπάρχει σε αφθονία στην Ελληνική χλωρίδα. Γνωστή και ως Urtica dioica, χαρακτηρίζεται από την ιδιότητά της να προκαλεί τσούξιμο, πρήξιμο και πόνο εάν έρθει το δέρμα γυμνό σε επαφή με τα φύλλα της.

   Παρά το γεγονός ότι προκαλεί μια δυσάρεστη αίσθηση η επαφή με το φυτό, η συμπληρωματική λήψη τσουκνίδας φάνηκε ότι έχει πολλά οφέλη στην υγεία και ιδιαίτερα σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις. Που οφείλεται όμως η δράση της τσουκνίδας και πότε ενδείκνυται η λήψη της;

Τι είναι η τσουκνίδα

   Η τσουκνίδα (nettle) αποτελεί ένα πολυετές φυτό το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές για ιατρικούς σκοπούς. Ανήκει στην οικογένεια των κνιδοειδών και στην εποχή του μεσαίωνα χρησιμοποιούταν ευρέως ως διουρητικό καθώς και για τη θεραπεία της αρθροπάθειας. Σήμερα, επιπλέον των φαρμακευτικών ιδιοτήτων της, χρησιμοποιείται στη μαγειρική μαζί με άλλα χόρτα σε σαλάτες, πίτες και χορτόσουπες. Ως πράσινο φυλλώδες λαχανικό είναι ιδιαίτερα θρεπτικό και πλούσια πηγή βιταμίνης Α, C και ιχνοστοιχείων όπως ασβέστιο, χαλκός, κάλιο, πυρίτιο και σιδήρος.

   Ο ερεθισμός και η καυστικότητα που προκύπτει όταν το δέρμα έρχεται σε επαφή με τα φύλλα της τσουκνίδας, οφείλεται σε ορισμένες ουσίες και οξέα που μεταφέρονται στο δέρμα από ορισμένα τριχοειδή που εντοπίζονται στα φύλλα της τσουκνίδας, όπως ισταμίνη, ακετυλοχολίνη και σεροτονίνη. Τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή συμπληρωμάτων προέρχεται από τη ρίζα ή τα φύλλα του φυτού.

Δράσεις – Ιδιότητες

   Το ενδιαφέρον από τη συμπληρωματική λήψη τσουκνίδας προέκυψε όταν βάση μελετών βρέθηκε πως προσφέρει όφελος στη θεραπεία φλεγμονωδών καταστάσεων που αφορούν τον προστάτη και το ουροποιητικό σύστημα, καθώς και αλλεργίες και ρευματικές παθήσεις.

Υπερπλασία του προστάτη – BPH

   Η λήψη τσουκνίδας συμβάλλει στη μείωση των συμπτωμάτων που προκαλεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (ΒΡΗ) χαρακτηρίζεται από τη διόγκωση του προστάτη. Το αποτέλεσμα αυτής της διόγκωσης, λόγω του ότι πιέζεται η ουρήθρα, προκαλεί μια σειρά από ανεπιθύμητα συμπτώματα όπως συχνοουρία, ατελές αίσθημα ούρησης και πόνο. Η τσουκνίδα είτε επιδρά άμεσα στο αδένα του προστάτη ή σε ορμόνες όπου επηρεάζουν τη λειτουργία του (όπως τεστοστερόνη και οιστρογόνα). Παρόλο που βοηθά στη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του προστάτη, δεν μειώνει τον όγκο του αδένα.

   Συνδυάζεται και χορηγείται συνήθως μαζί με άλλα βότανα που έχουν παρόμοια δράση, όπως είναι το saw palmetto. Επιπλέον από προκαταρκτικές μελέτες φαίνεται πως το εκχύλισμα τσουκνίδας βοηθά στην πρόληψη εξάπλωσης της κακοήθειας του προστάτη.

Oυροποποιητικό σύστημα

   Παραδοσιακά εξ’ αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και σήμερα το εκχύλισμα και το τσάι τσουκνίδας χρησιμοποιείται ως ένα άριστο διουρητικό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση φλεγμονωδών καταστάσεων και μολύνσεων της ουροδόχου κύστης, ασκώντας αντιιική και αντιβακτηριακή δράση. Επιπλέον πολλές μελέτες δείχνουν πως προστατεύει από την ουρολιθίαση.

Αρθρίτιδα

   Η λήψη τσουκνίδας φαίνεται να έχει όφελος σε αρθροπάθειες, όπως είναι η οστεοαρθρίτιδα. Το όφελος εντοπίζεται στη μείωση του πόνου λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης της και της αναστολής δράσης ορισμένων κυτοκινών. Η τσουκνίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μαζί με κοινά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, μειώνοντας ακόμη και την προσλαμβανόμενη δόση τους.

Ατοπική δερματίτιδα – έκζεμα

   Χάρη στις αντιφλεγμονώδεις και αντιισταμινικές ιδιότητες της τσουκνίδας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση συμπτωμάτων και τη θεραπεία του εκζέματος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως συμπλήρωμα διατροφής ή εξωτερικά ως κρέμα, ανακουφίζοντας από την κοκκινίλα, τη φαγούρα και τα εξανθήματα.

Άλλες δράσεις

   Εάν και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σε ανθρώπους, η συμπληρωματική λήψη τσουκνίδας φαίνεται να επηρεάζει τη γλυκαιμική ρύθμιση, να μειώνει την αρτηριακή πίεση και να βοηθά στη αντιμετώπιση αλλεργικής ρινίτιδας και αλλεργιών, χάρη στη αντιισταμινική της δράση.

Αλληλεπιδράσεις – Αντενδείξεις

   Η συμπληρωματική χορήγηση τσουκνίδας είναι αρκετά ασφαλής. Περιστασιακά, η λήψη εκχυλίσματος τσουκνίδας ενδέχεται να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές και διάρροια.

   Έγκυος γυναίκες, άτομα με διαβήτη, νεφρική νόσο ή με ουρολογικά προβλήματα, άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή, αντι-αιμοπεταλιακά και διουρητικά φάρμακα καθώς και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη δεν θα πρέπει να λαμβάνουν τσουκνίδα σε συμπλήρωμα, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού τους.

Συνιστώμενη δόση – μορφές

   Η τσουκνίδα μπορεί να διατίθεται στο εμπόριο σε πολλές μορφές, όπως τσάι- αφέψημα, ταμπλέτες, κάψουλες καθώς και σε βάμμα, είτε ως εκχύλισμα ή ως ολόκληρα φύλλα. Ως συνιστώμενη ημερήσια δόση ορίζονταi τα 200-1000mg.

   Στο Vita4you μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία σε συμπληρώματα και βάμματα τσουκνίδας.