Πολυβιταμίνες: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε πριν επιλέξετε

Τι είναι οι πολυβιταμίνες;

Πρόκειται για συμπληρώματα διατροφής τα οποία περιέχουν μια σειρά από μικροθρεπτικά συστατικά με κύρια τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία, ενώ μπορεί να περιλαμβάνουν και άλλα διατροφικά στοιχεία όπως αμινοξέα, λιπαρά οξέα, προβιοτικά, αντιοξειδωτικά ή εκχυλίσματα βοτάνων. Οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία είναι απαραίτητα για την υγεία και τη καλή λειτουργία του οργανισμού.

Οι πολυβιταμίνες είναι σχεδιασμένες για να συμπληρώνουν τη καθημερινή διατροφή και για να καλύπτουν συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες. Τα κυριότερα συστατικά των πολυβιταμινούχων σκευασμάτων είναι οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες B, C, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, E, K, διάφορα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το σελήνιο, το ιώδιο, το φθόριο, το μολυβδένιο, το μαγγάνιο, το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο.

Ποιές είναι οι μορφές τους;

Υπάρχει διαθέσιμη μια πληθώρα πολυβιταμινούχων σκευασμάτων σε διάφορες μορφές όπως σε αναβράζοντα δισκία, σε κάψουλες, σε ταμπλέτες, σε μασώμενα δισκία, σε υγρή ή σε μορφή σπρέι.

Ποιες είναι οι κατηγορίες των πολυβιταμινών

Ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα και τις διατροφικές ανάγκες του καθενός, υπάρχουν διαθέσιμες πολλές διαφορετικές πολυβιταμίνες.

Για άνδρες: Είναι ενισχυμένες με βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μαγνήσιο
Για γυναίκες: Είναι ενισχυμένες με σίδηρο, φολικό οξύ, ασβέστιο και βιταμίνη D.
Για παιδιά και εφήβους: Περιέχουν θρεπτικά συστατικά για τη πνευματική και τη σωματική ανάπτυξη, στις συνιστώμενες ποσότητες ανάλογα με την ηλικία.
Για ενήλικες ηλικίας 50+: Είναι ενισχυμένες με βιταμίνες του συμπλέγματος Β, με βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, σελήνιο και περιέχουν λουτείνη ή και λυκοπένιο για την υγεία των ματιών.
Για αθλητές: Είναι ενισχυμένες με όλα τα θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία) και επιπλέον περιλαμβάνουν αντιοξειδωτικά συστατικά και βότανα που αυξάνουν την αντοχή και τον μεταβολισμό, όπως τα φλαβονοειδή, η καρνιτίνη, το συνένζυμο Q
Για ενέργεια και τόνωση: Είναι ενισχυμένες με τονωτικά συστατικά και βότανα όπως το συνένζυμο Q10, ο βασιλικός πολτός, το ginseng, το gingko biloba, το guarana.

Πόσο απαραίτητες είναι οι πολυβιταμίνες;

Η λήψη πολυβιταμινών είναι σκόπιμη και αναγκαία σε άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων ή σε άτομα που ήδη από τη διατροφή τους έχει διαπιστωθεί ότι τους λείπουν συγκεκριμένα διατροφικά συστατικά.

Ο σύγχρονος τρόπος διατροφής, έχει περιορίσει πολλές ομάδες τροφίμων από τη καθημερινή διατροφή και κατ’ επέκταση και πολλά διατροφικά συστατικά. Επιπλέον η κάθε βιταμίνη/θρεπτικό συστατικό δεν είναι το ίδιο απαραίτητες. Το Ινστιτούτο Linus Pauling των ΗΠΑ συστήνει για τους ενήλικες να συμπληρώνουν τη καθημερινή τους διατροφή με ένα πολυβιταμινούχο σκεύασμα, ώστε να καλύπουν το 100% των ημερήσιων διατροφικών τους αναγκών σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Άτομα που ενδεχομένως να έχουν ελλιπή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών είναι οι έγκυες και οι θηλάζουσες, οι χορτοφάγοι και οι vegans, όσοι ακολουθούν δίαιτες χαμηλών θερμίδων, όσοι πάσχουν από νοσήματα που επηρεάζουν τη πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, άτομα με τροφικές αλλεργίες, ή όσοι ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει την απορρόφηση των βιταμινών, των μετάλλων και των ιχνοστοιχείων.

Βήματα για να διαλέξετε τη σωστή πολυβιταμίνη

Ποιά διατροφική ανάγκη πρέπει να καλυφθεί;

Προσδιορίστε την ανάγκη που θέλετε να καλύψετε. Για παράδειγμα επιθυμείτε απλώς να συμπληρώσετε τη καθημερινή σας διατροφή; Χρειάζεστε επιπλέον ενέργεια; Είστε ενήλικας άνω των 50 ετών ή χορτοφάγος; Η επιλογή του συμπληρώματος είναι τελείως διαφορετική σε αυτές τις περιπτώσεις.

Η διατροφή σας είναι ισορροπημένη;

Κάντε μια ανασκόπηση της καθημερινής σας διατροφής. Είναι ισορροπημένη και πλήρης; Περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες; Αν ναι το πιθανότερο είναι ότι δεν χρειάζεστε κάποια πολυβιταμίνη. Αν όμως η απάντηση είναι όχι τότε επιλέξτε αυτή που θα καλύψει τις ανάγκες σας στο μεγαλύτερο βαθμό με βάση τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη αναφοράς (ΣΗΠ) (DietaryReferenceIntake), η οποία καθορίζεται από εγκεκριμένους φορείς υγείας και διατροφής.

Τι αναφέρεται στην ετικέτα;

Διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα, όπου πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά όλα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται, η περιεκτικότητά τους, καθώς και το ποσοστό κάλυψης ανάλογα με τα διεθνή διατροφικά πρότυπα. Αποφύγετε τα συμπληρώματα που παρέχουν πάνω από το 100% των συνιστώμενων ημερήσιων αναγκών. Επίσης εάν ψάχνετε μια πολυβιταμίνη χωρίς ιώδιο ή σίδηρο θα πρέπει να ανατρέξετε στη διατροφική ετικέτα.

Περιέχει αλλεργιογόνα ή έκδοχα;

Ελέγξτε προσεκτικά τα έκδοχα. Επιλέξτε πολυβιταμινούχα σκευάσματα χωρίς γλουτένη, λακτόζη, ζάχαρη, τεχνητά γλυκαντικά, σόγια εάν πάσχετε από διαβήτη, κοιλιοκάκη ή τροφικές αλλεργίες.

Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να λάβω τη πολυβιταμίνη;

Ενημερωθείτε για τη δοσολογία και τη διάρκεια λήψης. Αρμόδιος να σας καθοδηγήσει είναι ο γιατρός, ο φαρμακοποιός ή ο σύμβουλος διατροφής σας. Μην λαμβάνετε πολυβιταμίνες παρατεταμένα εάν δεν είναι απαραίτητο. Δεν θα έχετε κάποιο επιπλέον όφελος, αντίθετα οι μεγάλες δόσεις βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων μπορούν να έχουν ανεπιθύμητες δράσεις.

Ποια μορφή είναι κατάλληλη για μένα;

Η ηλικιακή ομάδα, η ύπαρξη τυχόν δυσκολίας στην κατάποση αλλά και τυχόν προβλήματα υγείας όπως το πεπτικό έλκος είναι παράγοντες που θα καθορίζουν τη μορφή της πολυβιταμίνης που είναι καταλληλότερη.

Δοσολογία

Η δοσολογία των πολυβιταμίνων καθορίζεται από το φύλο, την ηλικία όπως επίσης και από την ύπαρξη τυχόν καταστάσεων υγείας που προϋποθέτουν διαφοροποιήσεις στην ημερήσια πρόσληψη. Σαν γενικός κανόνας συστήνεται να λαμβάνονται πολυβιταμινούχα σκευάσματα που καλύπτουν το 80-100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης αναφοράς. Ο γιατρός, ο φαρμακοποιός και ο σύμβουλος διατροφής μπορούν  να σας υποδείξουν τη κατάλληλη δοσολογία και το απαιτούμενο χρονικό διάστημα λήψης. Τα σκευάσματα των ενηλίκων δεν θα πρέπει να δίνονται σε παιδιά χωρίς τη καθοδήγηση ειδικού.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη οδηγία για την ώρα λήψης των πολυβιταμίνων. Μπορούν να ληφθούν οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Εάν υπάρχει κάποια ευαισθησία στο στομάχι είναι προτιμότερο να λαμβάνονται μετά από κάποιο γεύμα.

Παρενέργειες

Τα παιδιά, οι έγκυες και οι θηλάζουσες, όπως επίσης τα άτομα με νεφρική, εντερική ή ηπατική νόσο δεν θα πρέπει να λαμβάνουν πολυβιταμίνες χωρίς να συμβουλευτούν το γιατρό τους. Σε περίπτωση διαγνωσμένης έλλειψης σε ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά η χορήγηση πολυβιταμινούχων πρέπει να γίνεται από τον γιατρό ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος υπερδοσολογίας. Φάρμακα όπως τα αντιόξινα του στομάχου, τα θυροειδικά, ορισμένα αντιβιοτικά πρέπει να λαμβάνονται με τουλάχιστον τέσσερις ώρες διαφορά από τις πολυβιταμίνες.

Να θυμάστε ότι οι πολυβιταμίνες συμπληρώνουν τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά, όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη δίαιτα και επίσης δεν λειτουργούν θεραπευτικά ως προς ασθένειες ή καταστάσεις. Πρωταρχικό μέλημα είναι να ακολουθείται μια ισορροπημένη πλήρης καθημερινή διατροφή, και εάν είναι απαραίτητο να λαμβάνονται συμπληρώματα διατροφής.

Βρείτε στο vita4you.gr μια μεγάλη ποικιλία από πολυβιταμίνες.