Αντηλιακά προσώπου και σώματος για όλους: Ένας πλήρης οδηγός!

Στην Ελλάδα αγαπάμε πολύ το καλοκαίρι, οι παραλίες της, τα μοναδικά νησιά της αλλά και ο περίφημος ελληνικός ήλιος μας συνεπαίρνουν. Μπορεί, λοιπόν, να αγαπάμε και να περιμένουμε τον καλοκαιρινό ήλιο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να λαμβάνουμε τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.

Υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι από την έκθεσή μας στον ήλιο, άλλοι μικροί και άλλοι μεγάλοι. Μερικά από τα προβλήματα που προκύπτουν είναι η φωτογήρανση, δηλαδή η αλλοίωση της υφής της επιδερμίδας από την ηλιακή ακτινοβολία, τα εγκαύματα, οι κηλίδες , οι αλλοιώσεις στις ελιές κ.ά. Η επιμελής, καθημερινή εφαρμογή αντηλιακού μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη ρυτίδων και χαλάρωσης του δέρματος [1].

UVA, UVB & UVC ακτινοβολία

Η υπεριώδης ακτινοβολία χωρίζεται σε τρεις διαφορετικές ζώνες: UVA, UVB και UVC. Σχεδόν όλη η ακτινοβολία UVC φιλτράρεται από την ατμόσφαιρα και έτσι ελάχιστη φτάσει στην επιφάνεια της γης. Σε αντίθεση με την UVC, η UVA (320-400 nm) και η UVB (290-320 nm) φτάνουν στην επιφάνεια της γης. Οι ακτίνες UVA φτάνουν σε σημαντικές ποσότητες ενώ οι UVB φτάνουν εν μέρει γιατί ένα μεγάλο μέρος τους φιλτράρεται από το όζον.

Οι ακτίνες UVB μπορούν να προκαλέσουν ηλιακό έγκαυμα, μια σημαντική ζημιά για το δέρμα. Βλάπτουν τη γενετική δομή του δέρματος, προκαλούν μεταλλάξεις στο DNA των κυττάρων και σοβαρές παθήσεις. Οι UVA είναι οι “σιωπηλές” ακτίνες του ήλιου γιατί δεν τις αισθανόμαστε αλλά είναι πανταχού παρούσες προκαλώντας φωτογήρανση αλλά και παθήσεις στην επιδερμίδα. Παρόλο που οι ακτίνες UVB είναι πολύ ισχυρότερες από τις UVA, οι τελευταίες είναι επίσης πολύ μεγάλος κίνδυνος για το δέρμα καθώς βομβαρδιζόμαστε με πολλές φορές περισσότερη UVA από την UVB.

Παρεμπιπτόντως, οι ακτίνες UVB, οι οποίες έχουν μικρότερο μήκος κύματος, από τις UVA, δεν μπορούν να περάσουν από το γυαλί, οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος ηλιακού εγκαύματος όταν κάθεστε στο αυτοκίνητο πίσω από τα τζάμι -οι ακτίνες UVA μπορούν να περάσουν από το γυαλί. Σημειώστε ότι η βιταμίνη D παράγεται από την επίδραση των ακτίνων UVB.

Τι δείχνει ο αριθμός SPF;

Η προστασία από την UVB μετριέται χρησιμοποιώντας έναν αριθμό που ονομάζεται SPF (sun protection factor) και σχετίζεται με το χρονικό διάστημα που ένα αντηλιακό προστατεύσει από αυτές τις ακτίνες. Ο αριθμός SPF είναι εξαιρετικά σημαντικός αλλά δεν είναι ο μόνος οδηγός όταν αγοράζετε αντηλιακό.

Ο SPF φανερώνει πόσο χρόνο μπορείτε να μείνετε στον ήλιο χωρίς να κοκκινίσετε. Αν υποθέσουμε ότι με τον τύπο του δέρματος που έχετε μπορείτε να μείνετε στον ήλιο για 15 λεπτά χωρίς πρόβλημα, η εφαρμογή ενός αντηλιακού με SPF 15 θα σας επιτρέψει να παραμείνετε στον ήλιο 15 φορές περισσότερο (τρεις ώρες και τρία τέταρτα, δηλαδή 15 Χ 15 λεπτά) χωρίς να κοκκινίσετε. Με άλλα λόγια, ο SPF, πολλαπλασιαζόμενος με το χρονικό διάστημα που μπορείτε κανονικά να παραμείνετε στον ήλιο δείχνει τη διάρκεια του χρόνου που προστατεύεστε. Εάν μπορείτε να μείνετε στον ήλιο 25 λεπτά χωρίς να πάρετε ροζ χρώμα, η εφαρμογή ενός αντηλιακού με SPF 15 θα σας προστατέψει για έξι ώρες και ένα τέταρτο (15 Χ 25 λεπτά = 375 λεπτά).

O SPF δείχνει πόση ακτινοβολία αφήνει να περάσει το αντηλιακό στο δέρμα. Αν ο αριθμός είναι 15, αφήνει να περάσει το 1/15 δηλαδή 6,7% και άρα μπλοκάρει το 1 − 1/15 = 93,3% της UVB. Οι υψηλοί SPF, όπως 60 και 70, δίνουν μια λανθασμένη εντύπωση ότι μπορούν να παρέχουν πολύ μεγαλύτερη προστασία από τον αριθμό 30 αλλά αυτό δεν είναι ακριβές. Ένα αντηλιακό με SPF 30 μπλοκάρει το 96,6% (1 − 1/30), με την προϋπόθεση βέβαια ότι εφαρμόζεται σωστά. Αυτό σημαίνει ότι το 3,4% των ακτίνων του ήλιου φτάνουν στο δέρμα σας. Ο SPF 50 παρέχει 98% προστασία και ο SPF 70 παρέχει 98,6%.

Το σύστημα προστασίας για την UVΑ 

Προσοχή, ο SPF δείχνει την προστασία μόνο από την UVB. Ο λόγος είναι ότι τα τεστ για τον SPF έχουν γίνει με βάση το κοκκίνισμα του δέρματος αλλά η UVA δεν προκαλεί κοκκίνισμα. Συνεπώς, ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη SPF, αν δεν έχει φίλτρα προστασίας και για την UVA δεν προσφέρει ικανοποιητική προστασία. Τα αντηλιακά που προστατεύουν τόσο από την UVB όσο και από την UVA αποκαλούνται ευρέος φάσματος και μόνο αυτά πρέπει να χρησιμοποιείτε.

Όταν αγοράζετε ένα αντηλιακό που παρέχει προστασία από την UVA, ενδέχεται να παρατηρήσετε μια βαθμολογία αστεριών UVA στη συσκευασία. Τα αστέρια κυμαίνονται από το 0 έως το 5 και υποδεικνύουν το ποσοστό της ακτινοβολίας UVA που απορροφάται από το αντηλιακό σε σύγκριση με τη UVB, με άλλα λόγια την αναλογία μεταξύ του επιπέδου προστασίας που παρέχεται για την UVA και για την UVB. Λάβετε υπόψη ότι αν επιλέξετε χαμηλό SPF, μπορεί να έχει υψηλό επίπεδο αστεριών, όχι επειδή παρέχει ικανοποιητική προστασία από την UVA, αλλά επειδή η αναλογία μεταξύ της προστασίας UVA και UVB είναι περίπου η ίδια. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να επιλέξετε υψηλό SPF.  Ένα αντηλιακό με SPF 30 και βαθμολογία UVA 4 ή 5 αστέρων θεωρείται καλό πρότυπο προστασίας [2]. Σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η προστασία UVA για κάθε αντηλιακό πρέπει να είναι τουλάχιστον το ένα τρίτο του αναφερόμενου SPF. Ένα προϊόν που πληροί αυτήν την απαίτηση επισημαίνεται με ένα λογότυπο όπου γύρω από τα γράμματα UVA υπάρχει ένας κύκλος.

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα αντηλιακά

Aντηλιακά σώματος

Τα αντιηλιακά σώματος είναι σίγουρα ο πιο γνωστός τύπος αντιηλιακών και καλό θα ήταν να το φοράμε όλοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Πολλοί νομίζουν πως αν κάθονται στη σκιά το καλοκαίρι ή αν μένουν στη θάλασσα, δε χρειάζονται αντιηλιακό. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει. Η υπεριώδης ακτινοβολία, που είναι και η πιο επικίνδυνη μπορεί να μας επηρεάσει παντού, ακόμη και κάτω από τη σκιά ή μέσα στο νερό. Με άλλα λόγια, αν περνάμε πολύ ώρα έξω το καλοκαίρι, καλό θα ήταν να μην ξεχνάμε το αντιηλιακό!

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε αντιηλιακά σώματος, είναι φυσικά ο δείκτης προστασίας, το περίφημο SPF. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο αριθμός μετά το SPF δείχνει πόσες φορές ενισχύεται η φυσική άμυνα της επιδερμίδας απέναντι στον ήλιο.

Φυσικά, θεωρείται καλό να επαναλάβετε τη χρήση αντιηλιακού κάθε 2 ή 3 ώρες, ασχέτως με τον δείκτη προστασίας του. Επίσης, όταν βγαίνετε από την θάλασσα, ακόμα και αν λέει πως είναι αδιάβροχο. Τέλος, είναι καλό να βάζετε το αντιηλιακό σας 20 λεπτά πριν βγείτε στον ήλιο, ώστε να προλάβει να απορροφηθεί σωστά και καλά από την επιδερμίδα σας.

 Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως δεν εγγυώνται όλα τα αντιηλιακά σώματος ένα καλό και ομοιόμορφο μαύρισμα. Κάποια κατασκευάζονται αποσκοπώντας κυρίως στη προστασία από τον ήλιο. Αν σας ενδιαφέρει το μαύρισμα, θα πρέπει να αναζητήσετε ένα αντιηλιακό ειδικό για μαύρισμα. Μπορείτε επίσης να βρείτε και πολλές προσφορές, καθώς πολλές επιχειρήσεις αλλά και brands προωθούν αντιηλιακά σώματος και προσώπου σε “πακέτα” προσφοράς.

Αντιηλιακά προσώπου

Τα αντιηλιακά προσώπου συνήθως δημιουργούν ένα μεγάλο πρόβλημα στις γυναίκες: κάνουν πολύ δύσκολη τη σωστή εφαρμογή make up, ειδικά στο πρόσωπο. Με άλλα λόγια, πολλές γυναίκες “αναγκάζονται” να επιλέξουν ανάμεσα στο μακιγιάζ και την ομορφιά τους και την προστασία από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου. Το πρόβλημα με αυτό το δίλλημα, είναι το γεγονός ότι το πρόσωπο είναι ίσως το πιο εκτεθειμένο σημείο του σώματος μας στον ήλιο, μιας που δεν καλύπτεται σχεδόν ποτέ από κάποιο ρούχο. Με άλλα λόγια, η χρήση αντιηλιακού στο πρόσωπο είναι απαραίτητη.

Οι εταιρίες που ειδικεύονται στην κατασκευή καλλυντικών και προϊόντων για τη φροντίδα και προστασία της επιδερμίδας, αναγνώρισαν αυτό το πρόβλημα και δημιούργησαν ειδικά αντιηλιακά προσώπου. Τι είναι αυτό που τα κάνει να ξεχωρίζουν; Το γεγονός ότι προσφέρουν υψηλούς δείκτες προστασίας από τον ήλιο, ενώ ταυτόχρονα δεν δημιουργούν προβλήματα με το μακιγιάζ, ούτε προσδίδουν στην επιδερμίδα αφύσικη λιπαρότητα και υφή. Για την ακρίβεια, μία καλή αντηλιακή κρέμα προσώπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν primer.

Τα αντιηλιακά προσώπου συνήθως βγαίνουν σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη είναι η αντιηλιακή κρέμα προσώπου με χρώμα, η οποία προσφέρει αυξημένη προστασία από τον ήλιο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν make up. Η δεύτερη μεγάλη κατηγορία είναι η κλασική αντιηλιακή κρέμα προσώπου, η οποία προσφέρει ένα πιο φυσικό look με εξίσου μεγάλη αντιηλιακή προστασία.

Εάν εφαρμόζετε πολλά προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας, π.χ. για την ακμή ή ενυδατικά, ο κανόνας είναι ότι το τελευταίο προϊόν που εφαρμόζετε είναι το αντηλιακό σας. Εάν εφαρμόσετε πρώτα το αντηλιακό και μετά μια ενυδατική κρέμα ή ένα προϊόν για την ακμή, θα μειώσετε την αποτελεσματικότητα του αντηλιακού. Οποιοδήποτε προϊόν φροντίδας του δέρματος, ακόμη και το νερό (οι περισσότερες ενυδατικές κρέμες έχουν πάνω από 50% νερό), που εφαρμόζεται πάνω από το αντηλιακό μειώνει την αποτελεσματικότητά του. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να βάζετε ξανά αντηλιακό μετά το κολύμπι ή την εφίδρωση.

Παιδικά αντιηλιακά

  Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι τα αντιηλιακά που χρησιμοποιούν για τους ίδιους είναι κατάλληλα και για τα παιδιά τους. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο λάθος. Η επιδερμίδα των παιδιών είναι πολύ διαφορετική από εκείνη των εφήβων ή των ενηλίκων. Όσο πιο μικρό είναι ένα παιδί, τόσο πιο ευαίσθητη είναι η επιδερμίδα του. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται και ειδική φροντίδα. Για το λόγο αυτό υπάρχουν στην αγορά ειδικά παιδικά αντηλιακά.

Ένα παιδικό αντιηλιακό, επειδή ακριβώς είναι κατασκευασμένο για παιδιά, περιέχει ειδικά, υποαλλεργικά συστατικά και ουσίες που δεν μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα ή ερεθισμούς στο ευαίσθητο δέρμα του. Υπάρχουν συστατικά τα οποία μπορούν να προσφέρουν μεγάλη προστασία από τον ήλιο και τη ζέστη του καλοκαιριού, χωρίς να προκαλούν προβλήματα στα παιδιά. Αυτά είναι τα: οξείδιο του ψευδαργύρου, διοξείδιο του τιτανίου, avobenzone ή mexoryl SX. Όσο περισσότερα από αυτά περιέχει ένα παιδικό αντιηλιακό, τόσο το καλύτερο.

Επίσης, θα πρέπει να ξέρετε πως υπάρχουν και υλικά που δεν θα πρέπει να περιέχουν τα παιδικά αντιηλιακά και αυτά είναι: το oxybenzone, η Βιταμίνη Α ή αλλιώς παλμιτική ρετινόλη και τα πρόσθετα εντομοαποθητικά.

 Καλό θα ήταν επίσης να αποφεύγετε και τα αντιηλιακά σε μορφή πούδρας ή σπρέυ, καθώς μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστικά προβλήματα στα παιδιά, ειδικά αν έχουν αλλεργίες ή άσθμα. Επίσης θα πρέπει να θυμάστε ότι τα προϊόντα με δείκτη προστασίας μεγαλύτερο του 30, είναι για πολύ ανοιχτόχρωμες και ευαίσθητες επιδερμίδες. Κλείνοντας, να πούμε πως για τα παιδικά αντιηλιακά ισχύουν οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν και για τα υπόλοιπα αντιηλιακά. Δηλαδή, θα πρέπει να φοριούνται 20 λεπτά πριν την έξοδο στον ήλιο, να επαναλαμβάνεται η χρήση τους μετά την έξοδο από τη θάλασσα ή κάθε 2 με 3 ώρες.

Βρεφικά αντηλιακά

Η προστασία ενός βρέφους από τον ήλιο είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Αυτό συμβαίνει διότι η επιδερμίδα ενός μωρού είναι πάρα πολύ ευαίσθητη και ευάλωτη στον ήλιο και τις βλαβερές ακτινοβολίες του. Ένα μωρό μπορεί πολύ εύκολα να πάθει κάποιο έγκαυμα ή να εμφανίσει εξανθήματα από τον ήλιο.

 Γι’ αυτό το λόγο, οι ειδικοί λένε πως πριν το μωρό σας κλείσει τον 6ο του μήνα, το ιδανικότερο θα ήταν να μην εκτίθεται στον καλοκαιρινό ήλιο. Αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, το μωρό θα πρέπει να φοράει ανοιχτόχρωμα ρούχα και καπελάκι όταν εκτίθεται στον ήλιο. Μετά τον 6ο μήνα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα ειδικά βρεφικά αντιηλιακά. Να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο πως αν το μωρό δεν έχει ξεπεράσει πολύ τον 6ο, οι ειδικοί συνιστούν έναν συνδυασμό ρούχων, γυαλιών και βρεφικού αντιηλιακού για την ασφαλή του έκθεση στον ήλιο. Όσο πιο μικρό το μωρό, τόσο πιο μεγάλη είναι και η προστασία που χρειάζεται από την ηλιακή ακτινοβολία.

 Τα βρεφικά αντιηλιακά δεν διαφέρουν και πολύ από τα παιδικά. Είναι στην ουσία παιδικά που έχουν προσαρμοστεί για χρήση από βρέφη. Οι γιατροί συνιστούν τη χρήση αντιηλιακών με δείκτη προστασίας τουλάχιστον SPF 30, λόγω της ευαισθησίας της επιδερμίδας του σε αυτή την ηλικία. Επίσης, τα βρεφικά αντιηλιακά καλό θα ήταν να περιέχουν τα φυσικά συστατικά οξείδιο του ψευδαργύρου ή διοξείδιο του τιτανίου ή και τα δύο, καθώς αυτές οι ουσίες “κολλάνε” πάνω στην επιδερμίδα και κάνουν το αντιηλιακό να προσφέρει αποτελεσματική προστασία αμέσως μετά την εφαρμογή του.

 Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφύγετε τα χημικά και τεχνητά συστατικά, καθώς μπορεί να μην είναι επικίνδυνα για το μωρό, αλλά δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο τα δύο συστατικά που αναφέραμε παραπάνω. Γενικά, είναι φρονιμότερο να προτιμάτε τα φυτικά προϊόντα για τα παιδιά σας, ειδικά όταν είναι στην πολύ ευαίσθητη βρεφική ηλικία.

Τι σημαίνει «ανθεκτικό στο νερό»;

Μετά το 2002 σταμάτησε για ένα αντηλιακό να χρησιμοποιείται ο όρος waterproof (αδιάβροχο) διότι δεν είναι έγκυρος [3]. Κανένα αντηλιακό δεν μπορεί να είναι “αδιάβροχο” αφού πρέπει να εφαρμοστεί ξανά εάν έχετε ιδρώσει ή έχετε κολυμπήσει για κάποιο διάστημα. Οι μόνοι εγκεκριμένοι όροι είναι «ανθεκτικό στο νερό» ή «πολύ ανθεκτικό στο νερό» (water-resistant). Ένα προϊόν που είναι ανθεκτικό στο νερό σημαίνει ότι η τιμή SPF μετρήθηκε μετά από εφαρμογή και 40 λεπτά εμβάπτισης στο νερό. Ένα πολύ ανθεκτικό στο νερό προϊόν σημαίνει ότι η τιμή SPF παραμένει ίδια μετά από 80 λεπτά βύθισης στο νερό [2]. Εάν κολυμπάτε ή ιδρώνετε, πρέπει να χρησιμοποιείτε αντηλιακό που φέρει την ένδειξη ανθεκτικό ή πολύ ανθεκτικό στο νερό.

Τα αντηλιακά που είναι ανθεκτικά στο νερό έχουν σχεδιαστεί διαφορετικά από τα συνηθισμένα αντηλιακά, οπότε προσέξτε την ετικέτα. Χρησιμοποιείστε ανθεκτικό στο νερό εάν πρόκειται να ασκηθείτε κάτω από τον ήλιο ή να κολυμπήσετε. Συχνά όμως αυτά τα αντηλιακά δεν συνιστώνται για καθημερινή εφαρμογή γιατί τα συστατικά τους τα καθιστούν κάπως κολλώδη μαζί με το μακιγιάζ. Αν δεν ασκείστε ή κάνετε μπάνιο, ένα κανονικό αντηλιακό είναι πολύ καλή επιλογή για τακτική χρήση.

Στο Vita4you θα βρείτε μεγάλη ποικιλία αντηλιακών στις καλύτερες τιμές!

Πηγές

1. Sunscreen and Prevention of Skin Aging.
2. Sunscreen Fact Sheet.
3. Questions and Answers: FDA announces new requirements for over-the-counter (OTC) sunscreen products marketed in the U.S.