Σπαθόχορτο για την κατάθλιψη!

Η κατάθλιψη είναι μια πάθηση που ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού στις μέρες μας. Η ψυχολογία, η διάθεση, οι σκέψεις, ακόμα και η σωματική υγεία μπορεί να επηρεαστούν. Τα συμπτώματα και η σοβαρότητα της κατάθλιψης μπορεί να ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και πλέον υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αντιμετωπιστεί όπως ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά ή με εναλλακτική ιατρική.

  Ανάμεσα στους φυσικούς τρόπους για να αντιμετωπίσει κανείς την κατάθλιψη, δεσπόζουσα θέση κατέχει το St John’s Wort, γνωστό σε εμάς ως σπαθόχορτο  ή βαλσαμόχορτο! Είναι ένα φυτό με κίτρινα λουλούδια που μεγαλώνει και εξαπλώνεται εύκολα. Το εκχύλισμά του χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική.

Η ιστορία του σπαθόχορτου

  Πρόκειται για το βότανο Hypericum perforatum, του οποίου η ιστορία φαίνεται να ξεκινάει πολλά χρόνια πριν στην αρχαία Ελλάδα, όπου χρησιμοποιούνταν για «παθήσεις των νεύρων». Τα διάφορα ονόματα με τα οποία το συναντάμε έχουν και από μια ξεχωριστή ερμηνεία. Σε κάποιες περιοχές ήταν γνωστό ως το βότανο του Προδρόμου και μάλιστα την περίοδο του Μεσαίωνα υπήρχε η φήμη ότι εάν μαζεύονταν στις 24 Ιουνίου, την ημέρα του Ιωάννη του Προδρόμου, τότε είχε μαγικές ιδιότητες! Άλλοι το ονόμασαν σπαθόχορτο γιατί στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν για να κλείσουν οι πληγές από τα σπαθιά.

Η χρήση του

  Με τα χρόνια το σπαθόχορτο χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς σε διάφορες καταστάσεις, όπως άγχος, αϋπνία, PMS (προ-εμμηνορρυσιακό σύνδρομο), αλλαγές διάθεσης στην εμμηνόπαυση κ.ά. Το σπαθόχορτο χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για την ψυχική υγεία και συνταγογραφείται ευρέως για κατάθλιψη στην Ευρώπη, κυρίως στις γερμανόφωνες χώρες

  Το 2009 έγινε μια συστηματική ανασκόπηση 29 μελετών που περιλάμβαναν 5.489 ασθενείς με κατάθλιψη. Το βαλσαμόχορτο συγκρίθηκε με τα κλασικά αντικαταθλιπτικά χάπια και βρέθηκε να είναι το ίδιο αποτελεσματικό με μάλιστα λιγότερες παρενέργειες, σε ήπια και μέτρια κατάθλιψη! Ωστόσο, όσες έρευνες είχαν διεξαχθεί σε γερμανόφωνες χώρες, όπου το βαλσαμόχορτο είναι πιο διαδεδομένο είχαν πιο θετικά αποτελέσματα συγκριτικά με άλλες.

  Εκτός όμως από την κατάθλιψη, το σπαθόχορτο βοηθάει στην επούλωση των πληγών, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, είναι διουρητικό, εμμηναγωγό, ανακουφίζει από βήχα, άσθμα και βρογχίτιδα, ενώ συχνά χρησιμοποιείται και σαν παυσίπονο και αντιπυρετικό.

Πώς λειτουργεί;

  Ο μηχανισμός με τον οποίο λειτουργεί το σπαθόχορτο δεν είναι ξεκάθαρος, όμως ανάμεσα στα θεραπευτικά συστατικά του συμπεριλαμβάνονται η υπερικίνη, η ψευδο-υπερικίνη και διάφορες ξανθόνες. Πιστεύεται ότι αυτές οι ουσίες αυξάνουν τα επίπεδα ντοπαμίνης και σεροτονίνης στον εγκέφαλο, όπως και τα κλασικά αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Σε ποιες μορφές το συναντάμε;

  Το σπαθόλαδο θα λέγαμε ότι αποτελεί την πιο παραδοσιακή μορφή αυτού του βοτάνου, που όλοι λίγο πολύ έχουμε δει ή έχουμε ακούσει. Βοηθάει σημαντικά στην επούλωση πληγών, αλλά και στα εγκαύματα και τα διάφορα δερματολογικά προβλήματα. Η παραγωγή του γίνεται εύκολα αν βάλουμε ανθισμένες κορυφές του φυτού σε ένα μπουκάλι με παρθένο ελαιόλαδο (αναλογία 1 προς 10) και το αφήσουμε στον ήλιο για 2 έως 3 εβδομάδες. Το χρώμα του θα γίνει κόκκινο χάρη στις φυσικές χρωστικές του λουλουδιού.

  Το σπαθόχορτο κυκλοφορεί και με τη μορφή διατροφικού συμπληρώματος, όπου το ξερό εκχύλισμα του φυτού έχει κλειστεί σε κάψουλα. Εάν μάλιστα είναι τιτλοδοτημένο, κάτι τέτοιο σημαίνει ότι έχει επεξεργαστεί έτσι ώστε να διατηρηθούν στο μέγιστο οι δραστικές ουσίες του φυτού. Σε αυτή τη μορφή μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατάθλιψη, αλλά και για ενίσχυση του ανοσοποιητικού.

  Μπορούμε επίσης να το βρούμε και σαν αλοιφή, που αποτελεί πολύ καλή λύση σε έκζεμα, ελαφριά εγκαύματα, σκασίματα και ανοίγματα του δέρματος. Σαν πόσιμο έγχυμα μπορεί να βοηθήσει σε στομαχικές διαταραχές, ενώ το συναντάμε και σαν βάμμα.

Σπαθόχορτο: Αντενδείξεις 

  Παρά το γεγονός ότι το σπαθόχορτο μπορεί να βοηθήσει σε πολλές καταστάσεις, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η χρήση του αντενδείκνυται. Πιο συγκεκριμένα, εάν συνδυαστεί με αντικαταθλιπτικά, μπορεί να γίνει επικίνδυνο, καθώς η σεροτονίνη- νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου- θα αυξηθεί υπερβολικά. Επιπλέον είναι πολύ πιθανό να μειώσει την αποτελεσματικότητα της αντικαταθλιπτικής αγωγής.

  Ακόμη, είναι φρόνιμο να μην λαμβάνεται ταυτόχρονα με αντισυλληπτικά, ηρεμιστικά και αντιπηκτικά, καθώς μπορεί να αλληλεπιδράσουν. Επειδή η τοπική εφαρμογή του μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία στο δέρμα, καλό θα ήταν να μην ακολουθεί υπερβολική έκθεση στον ήλιο και να χρησιμοποιούνται αντηλιακά. Τέλος, οι έγκυες και θηλάζουσες θα πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη του.

  Γενικά, το σπαθόχορτο είναι ένα από τα πιο φημισμένα βότανα για κατάθλιψη! Η λήψη του πρέπει να γίνεται με προσοχή και έπειτα με συνεννόηση με κάποιον γιατρό. Από την άλλη στις πιο ήπιες μορφές του όπως είναι το σπαθόλαδο ή σε μορφή αλοιφής δεν θα ‘πρεπε να λείπει από κανένα σπίτι, μιας και είναι ότι καλύτερο για τα διάφορα μικροατυχήματα.

  Για ακόμη μια φορά η φύση μας δείχνει το δρόμο και μας καλεί να την εξερευνήσουμε και να την εμπιστευτούμε!

Βιβλιογραφία
https://www.psychologytoday.com/blog/reading-between-the-headlines/201308/st-johns-wort-and-depression
http://www.sciencedaily.com/releases/2008/10/081007192435.htm
http://www.vita.gr/mindandbody/alternative/article/2254/balsamo-gia-to-swma-kai-thn-psyxh